Της Κατερίνας Τσεκούρα
Τον τελευταίο καιρό ακούγονται πολλά για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και είναι γεγονός ότι αρχίζει όλο και περισσότερος κόσμος να πειραματίζεται με το τι μπορεί να παρακολουθήσει/μάθει μέσω μιας πλατφόρμας τηλε-εκπαίδευσης.
Η ιστορία τους αρχίζει το 1969 με τη δημιουργία του πρώτου Open University στο Ηνωμένο Βασίλειο, που συνδύαζε την εκπαίδευση δια αλληλογραφίας και τη χρήση τεχνολογιών της εποχής για μετάδοση πληροφοριών και σύντομα μαθήματα on campus. Ή μάλλον όχι! Άρχισε τη στιγμή που κάποιος καθηγητής στον κόσμο έγραψε το πρώτο γράμμα για να απαντήσει στην απορία κάποιου μαθητή του. Χρειάστηκαν, βέβαια, πολλά χρόνια από τότε για να αποδεχτεί ο κόσμος την ιδέα ότι η φυσική παρουσία δεν είναι συνώνυμο της ποιοτικής εκπαίδευσης.
Από προσωπική άποψη έχοντας ολοκληρώσει ένα πρόγραμμα ελληνικού πανεπιστημίου και έχοντας αφήσει ανολοκλήρωτα αρκετά άλλα σε διεθνείς πλατφόρμες έχω να καταλήξω στα εξής συμπεράσματα:
1. Το distance learning δεν είναι σε καμία περίπτωση εύκολο. Βέβαια αυτό εξαρτάται και από το αντικείμενο που παρακολουθείτε. Χρειάζεται πολύ προσωπική προσπάθεια για να ολοκληρώσεις έναν κύκλο μαθημάτων και πολλές φορές μπορώ να πω ότι χρειάστηκε περισσότερη προσπάθεια και αφοσίωση από όση έδειξα ένα ολόκληρο εξάμηνο για μαθήματα στο πανεπιστήμιο.
2. Σου δίνεται η ευκαιρία να ακούσεις πράγματα και ιδέες που στον ελλαδικό χώρο φτάνουν με ρυθμούς χελώνας. Ειδικά σε πλατφόρμες όπως το Coursera, edX και Codeacademy, εξαιρετικοί επιστήμονες από μεγάλα πανεπιστήμια κάνουν πολύ καλή δουλειά ακόμα και σε θεματικές ενότητες που δύσκολα θα έμπαινες στη διαδικασία να διαβάσεις κάτι γι’ αυτές χωρίς τη βοήθεια κάποιου. Ή που πολύ απλά δεν ήξερες ότι υπάρχουν. Ακόμη κι αν δεν ολοκληρώσεις τις προϋποθέσεις για να πάρεις τη βεβαίωση παρακολούθησης, πραγματικά αξίζει να ρίξεις μια ματιά σε αυτή τη ροή γνώσεων-απόψεων.
3. Καλό είναι να μην αρχίσεις να παρακολουθείς πολλά μαζί γιατί στο τέλος δε θα ολοκληρώσεις κανένα. Εκτός αν έχεις πραγματικά άπλετο χρόνο.
4. Δεν ξέρω πόσο μετράνε ακόμα στον ελλαδικό χώρο οι βεβαιώσεις από τέτοιες πλατφόρμες MOOC, αλλά σίγουρα δείχνουν ένα πνεύμα που δεν εφησυχάζει και δεν επαναπαύεται στις δάφνες του, σε κάθε ανοιχτόμυαλο εργοδότη. Άλλωστε στο εξωτερικό τέτοια open courses ήταν έναυσμα για αρκετούς ανθρώπους ώστε να κάνουν αλλαγή καριέρας και να βρουν καινούριους τρόπους να διοχετεύσουν την ενέργειά τους. Μάλιστα, κάποιοι ήδη προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα χαρτοφυλάκιο από τέτοια πιστοποιητικά θεματικών ενοτήτων που προσφέρουν ελεύθερα στις προαναφερθείσες πλατφόρμες πανεπιστήμια όπως το Harvard, με σκοπό να τα αντιστοιχίσουν στα προσφερόμενα μαθήματα των πανάκριβων ΜΒΑ τους. Το ζητούμενο άλλωστε ακόμα και στα πιο ακριβοπληρωμένα πτυχία είναι το ανοιχτό μυαλό, η θέληση και η δημιουργία νέων ιδεών.
Η γενική ιδέα στο πώς λειτουργεί οποιαδήποτε πλατφόρμα online Μαθημάτων είναι: Βίντεο-διαλέξεις, επιπλέον υλικό για επεξεργασία, εβδομαδιαία κουίζ και τελευταία εβδομαδιαίες εργασίες, τελικό διαγώνισμα και τελική εργασία. Το μοντέλο αυτό βέβαια δεν έχει σχέση με ό,τι έχουμε συνηθίσει οι περισσότεροι των ελληνικών πανεπιστημίων και αυτό από μόνο του σε βάζει σε έναν άλλο τρόπο σκέψης. Ένα από τα αγαπημένα μου ήταν όταν έπρεπε να βαθμολογήσουμε εμείς κάποιες εργασίες συμμετεχόντων από όλο τον κόσμο ή να συμμετέχουμε στην ανάπτυξη ενός θέματος. Πραγματικά βλέπεις να γίνεται πράξη η συνεργασία και ο διάλογος μεταξύ των λαών και παρ’όλο που το ίντερνετ μπορεί να είναι κάποιες φορές απρόσωπο, είναι πραγματικά υπέροχο το πώς μπορείς να ανταλλάξεις ιδέες με κάποιον στην άλλη άκρη της γης.
Οι μεγαλύτερες πλατφόρμες δωρεάν Μαζικών Ανοιχτών Online Μαθημάτων (MOOCs) στις μέχρι σήμερα έχω προσωπική εμπειρία είναι:
Coursera: (https://www.coursera.org): Θα βρείτε μαθήματα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής (όπως Harvard, Stanford, John Hopkins, Princeton, University of Chicago κλπ) και σταδιακά αρχίζουν να συμμετέχουν και άλλα μεγάλα πανεπιστήμια του κόσμου και έτσι είναι δυνατόν να βρείτε μαθήματα στα ισπανικά, ρώσικα, γαλλικά, κινέζικα κ.ο.κ. Θεωρώ ότι οι κύκλοι μαθημάτων που έχουν σε επιστήμες τις ζωής είναι από τα καλύτερα που μπορεί να παρακολουθήσει κάποιος, ενώ οι κύκλοι που υπάρχουν στις επιστήμες πληροφορικής πραγματικά σε κάνουν να νιώθεις ότι είσαι φοιτητής των συγκεκριμένων επιστημών και μπορείς να ξεκινήσεις από το μηδέν και να αποκτήσεις σημαντικές γνώσεις πάνω σε αυτούς τους τομείς.
EdX: (https://www.edx.org) Αν θες να παρακολουθήσεις ό,τι πιο καινοτόμο συμβαίνει στον κόσμο της τεχνολογίας, στον κόσμο των επιχειρήσεων, αλλά και να μπορέσεις να σκεφτείς «έξω από το κουτί», εδώ θα βρεις τα κατάλληλα μαθήματα. Τα ΜΙΤ, Harvard, Berkeley είναι εδώ να σε διδάξουν πώς να κατακτήσεις τον κόσμο, να είσαι πιο δημιουργικός και να σε βάλουν στην έννοια του νέου επιχειρησιακού κόσμου. Επίσης θα βρεις πολύ καλούς κύκλους μαθημάτων στις επιστήμες της πληροφορικής, μόνο που κατά τη γνώμη μου θέλουν κάποια προϋπάρχουσα γνώση στο αντικείμενο και είναι πιο απαιτητικά.
Codeacademy: (http://www.codecademy.com) Δεν είναι ακριβώς πλατφόρμα σαν τις προηγούμενες με μεγάλο θεματικό εύρος, αλλά αν θες να μάθεις κώδικα εδώ πρέπει να ξεκινήσεις! Εξαιρετικά απλοποιημένα, ώστε χωρίς καμιά προηγούμενη εμπειρία από κώδικα να μπορείς να χτίσεις τις γνώσεις σου! Με υπομονή! Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα!
