Οι 10 κορυφαίες σύγχρονες τάσεις στην εκπαίδευση
Της Δανάης Τσαντήλα
Θέλεις να παρακολουθήσεις μαθήματα σε κάποιον τομέα ή να γίνεις εκπαιδευτικός; Συγκεντρώσαμε τις 10 πιο καινοτόμες και αποτελεσματικές μεθόδους για να χρησιμοποιήσεις στην εκπαίδευση ώστε να μη βαρεθείς ποτέ τη διαδικασία της μάθησης!
Φέρε τη δική σου συσκευή (Bring your own device–BYOD)
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σύγχρονη τάση, κατά την οποία μπορείς να φέρεις τις δικές σου ηλεκτρονικές συσκευές στον χώρο μάθησης, όπως tablets, laptops, και να συνδεθείς στο διαδίκτυο! Τα πλεονεκτήματα είναι πάρα πολλά καθώς θα εξοικειωθείς με την τεχνολογία και δεν πρόκειται να δυσκολευτείς γιατί ήδη γνωρίζεις πως λειτουργούν τα gadgets σου. Έτσι, το μάθημα θα κυλάει πιο εύκολα, με περισσότερο ενδιαφέρον, καθώς δεν θα κουβαλάς τα κλασικά, «παραδοσιακά» βιβλία, τετράδια και σημειώσεις. Τέλος, η τάση αυτή θα είναι ιδιαίτερα οικονομική για το σχολείο σου όπως και κάθε εκπαιδευτικό ίδρυμα, καθώς τους δίνεται η δυνατότητα να επενδύσουν για άλλους σκοπούς τις χρηματοδοτήσεις τους και όχι για τον εξοπλισμό τους. Αν έχεις τη δυνατότητα λοιπόν, μη διστάσεις να το προτείνεις!
Τεχνικές παρουσίασης- χρήση Powerpoint
Δεν χωράει αμφιβολία ότι οι τεχνικές παρουσίασης και ιδίως η χρήση του Power point είναι από τις κορυφαίες και σύγχρονες τάσεις στην εκπαίδευση. Πρόκειται για μια αμφίδρομη διαδικασία μάθησης, καθώς οι παρουσιάσεις σε συνδυασμό με την χρήση οπτικοακουστικών μέσων δίνουν τροφή για σκέψη και εποικοδομητικές συζητήσεις. Οι παρουσιάσεις γίνονται συχνά από τον εκπαιδευτή, για την επεξήγηση ενός φαινομένου, ενός θέματος, παράλληλα όμως μπορεί να γίνονται και από σένα τον ίδιο. Πιο συγκεκριμένα, μπορείς να παρουσιάσεις κάποια εργασία σου (είτε ομαδική είτε ατομική), κάποιο φαινόμενο που σε εξέπληξε παίρνοντας έτσι για λίγο τον ρόλο του εκπαιδευτή. Θα λέγαμε, λοιπόν, με μεγάλη βεβαιότητα ότι η παρουσίαση με power point είναι ο πιο ξεκούραστος, διαδραστικός και σύγχρονος τρόπος για να αποκτήσεις κάποιες γνώσεις σε ένα τμήμα πολλών ατόμων.
Η χρήση 3D εκτυπωτών
Πρόκειται για μια απ’ τις πιο ενδιαφέρουσες και καινοτόμες ιδέες για την εκπαίδευση. Οι 3D εκτυπωτές μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα ωφέλιμοι σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης (Πρωτοβάθμια-Δευτεροβάθμια-Τριτοβάθμια). Ιδίως στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι χρήσιμοι σε μαθήματα σχετικά με τη μηχανολογία, τη χημεία, την ιατρική, τη μόδα, το σχέδιο και τη ρομποτική. Τα παραδείγματα που αναφέρονται εδώ αποτελούν ένα μικρό μόνο μέρος των συνολικών δυνατοτήτων εφαρμογής και αξιοποίησης της τρισδιάστατης εκτύπωσης στον κλάδο της εκπαίδευσης. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η χρήση τους θα καθιερωθεί στην καθημερινότητά μας, ιδίως στην επαγγελματική μας ζωή. Γι’ αυτό το λόγο η χρήση τους στην εκπαίδευση θα σε βοηθήσει να εξοικειωθείς μαζί τους και να μάθεις να τους χρησιμοποιείς. Έτσι λοιπόν, η χρήση τέτοιου είδους εκτυπωτών θα καλλιεργήσει τη δημιουργικότητά σου και την κριτική σου σκέψη με έναν πολύ εντυπωσιακό τρόπο.
Ανανέωση χώρων μάθησης (media labs)
Τα media labs είναι οι νέοι ελκυστικοί χώροι μάθησης και πρόσβασης στο διαδίκτυο που λειτουργούν σε εννέα (9) βιβλιοθήκες της χώρας – έχουν σχεδιαστεί με την υποστήριξη της Google, σε συνεργασία με το Aarhus City Library και το Mozilla Foundation και υποστηρίζεται αποκλειστικά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Future Library. Τα media labs είναι κατάλληλα για εφήβους, μαθητές, φοιτητές, νέους επαγγελματίες, άνεργους και μετανάστες. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα media labs αποτελούνται από δύο μέρη, τον χώρο διαδραστικής συνεργασίας (co-working lounge) και το music studio. Στο πρώτο μπορείς να διαβάσεις, να παρακολουθήσεις εκδηλώσεις, σεμινάρια, εργαστήρια, να εκμεταλλευτείς τις δυνατότητες χρήσης του διαδραστικού πίνακα και του NUC με τη γρήγορη ενσύρματη σύνδεση του στο διαδίκτυο. Στα music studio, μπορείς να συμμετέχεις σε διάφορες δραστηριότητες σχετικές με την τεχνολογία, την τέχνη, τη μουσική. Για ακόμη μια φορά λοιπόν η τεχνολογία κάνει το θαύμα της και οι βιβλιοθήκες γίνονται ανοιχτοί χώροι για όλους εξυπηρετώντας κυρίως τις απαιτήσεις και τα ενδιαφέροντα της νεολαίας, συντελώντας έτσι στην ανάπτυξη της μάθησης.
Διεθνοποίηση της εκπαίδευσης
Πρόκειται για μια τάση η οποία παρατηρείται όλο και πιο έντονα, κυρίως στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus για παράδειγμα, μπορείς να παρακολουθήσεις μαθήματα σε πανεπιστήμια εκτός της χώρας σου (πάντα εντός της Ευρώπης) κι έτσι, να γνωρίσεις νέο κόσμο, νέες κουλτούρες και να εξασκήσεις τα αγγλικά σου ή να μάθεις μια νέα ξένη γλώσσα. Ακόμη, το Erasmus προωθεί τον τομέα του αθλητισμού, τη σχολική εκπαίδευση, τις μεταπτυχιακές σπουδές, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την εκπαίδευση ενηλίκων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια ότι υπάρχουν προγράμματα σπουδών και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως στις χώρες της Ασίας όπου τα πανεπιστήμιά τους ευνοούν τις ΗΠΑ και τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Είναι σίγουρο λοιπόν, ότι μέσα από μια τέτοια εμπειρία θα δημιουργήσεις αξέχαστες αναμνήσεις, θα αποκτήσεις εντυπωσιακές γνώσεις και θα σου ανοιχτούν νέες πόρτες για το επαγγελματικό σου μέλλον τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό!
Εκπαίδευση εξ αποστάσεως
Θέλεις να παρακολουθήσεις μαθήματα σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα και δε βρίσκεις τη δυνατότητα αυτή στην πόλη σου ή ακόμα και στην ίδια σου την χώρα; Η εκπαίδευση εξ αποστάσεως είναι η σωτήρια λύση! Η διαπροσωπική επαφή με τον εκπαιδευτή σου βέβαια θα είναι μικρή έως μηδαμινή και η παράδοση του μαθήματος θα γίνεται μέσω οπτικοακουστικών και σύγχρονων τεχνολογικών μέσων, οπότε να είσαι σίγουρος/η ότι θα είναι μια ιδιαίτερη εμπειρία. Η εκπαίδευση σου μπορεί να είναι σύγχρονη όπου η διδασκαλία και η μάθηση θα τελούνται ταυτόχρονα. Η σύνδεση θα είναι ζωντανή και θα παρακολουθείς το μάθημα στον ίδιο χρόνο. Πάρε ως παράδειγμα την τηλεδιάσκεψη και τα Live chatrooms! Τουλάχιστον έτσι θα έχεις τη δυνατότητα να συζητάς με τον εκπαιδευτή σου, να καλύπτεις αμέσως τις απορίες σου και να γνωρίσεις τους υπόλοιπους μαθητές. Τέλος, εάν επιλέξεις την ασύγχρονη εκπαίδευση, έχε υπόψιν σου ότι εκτός απ’ το διαφορετικό χώρο, η παράδοση του μαθήματος δεν θα γίνεται ταυτόχρονα με τη μαθησιακή διαδικασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρήση υπηρεσιών του διαδικτύου για τα μαθήματα. Το καλό όμως είναι ότι με τον τρόπο αυτό θα έχεις τη δυνατότητα να μαθαίνεις με τους δικούς σου ρυθμούς χωρίς άγχος και μεγάλες δεσμεύσεις!
Εκπαίδευση μέσω σχεδιασμού (learning by design)
Στη σύγχρονη αυτή τάση της εκπαίδευσης, ο εκπαιδευτής σου γίνεται «σχεδιαστής», δημιουργεί διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα βασισμένα σε γνωστικές διαδικασίες, οι οποίες μέσω έξυπνων δραστηριοτήτων συντελούν στην οικοδόμηση της γνώσης. Στην τάση αυτή λοιπόν, θα μάθεις να δίνεις νόημα στη γνώση, και αναλύοντάς την θα αποκτήσεις κριτική σκέψη , φαντασία και νέα βιώματα μέσα από αυτήν εφαρμόζοντάς την μάλιστα με τον κατάλληλο τρόπο. Τέλος, πολύ σημαντικό είναι ότι η εκπαίδευση μέσω σχεδιασμού στηρίζει τη διαφορετικότητα των μαθητών καθώς και την πολυτροπικότητα κατά τη μαθησιακή διαδικασία. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να δεις εδώ μια παρουσίαση της δουλειάς διάφορων εκπαιδευτικών, μαθησιακές ενότητες, προγράμματα, καθώς και να βρεις χρήσιμες πληροφορίες για την εκπαίδευση.
Βιωματική μάθηση
Η βιωματική μάθηση δεν θα μπορούσε να λείπει απ τις 10 σύγχρονες και κορυφαίες εκπαιδευτικές τάσεις , καθώς αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο εκπαίδευσης , ο οποίος δεν περιορίζεται στη μετωπική διδασκαλία και τον παραδοσιακό τρόμο μάθησης καθώς ο μαθητής έρχεται σε άμεση επαφή με το αντικείμενο μάθησης. Οι κύριες τεχνικές της βιωματικής μάθησης λοιπόν είναι η χρήση οπτικοακουστικών μέσων, το παιχνίδι ρόλων και η θεατρική δημιουργία, βιωματικές αναπαραστάσεις, τεχνικές λόγου (ημερολόγιο, αφήγηση ιστοριών, δημιουργική γραφή) και δραστηριότητες εικαστικής δημιουργίας. Πρόκειται λοιπόν για ένα είδος μάθησης που βοηθά τον μαθητή να κατανοήσει τον εαυτό του, να αναπτύξει την προσωπικότητά του και την ψυχοσυναισθηματική του ισορροπία, μέσα από ένα υποστηρικτικό περιβάλλον και τις κατάλληλες διαδικασίες.
Περιβαλλοντική εκπαίδευση
Η Περιβαλλοντική εκπαίδευση είναι μια σύγχρονη τάση ιδιαίτερα προσοδοφόρα στον τομέα της μάθησης ανεξαρτήτως ηλικίας των μαθητών. Ο λαός μας πρέπει επιτέλους να μάθει να αγαπάει, να σέβεται το περιβάλλον και να παίρνει γνώσεις μέσα απ’ αυτό. Γι’ αυτό και η περιβαλλοντική εκπαίδευση θα σε βοηθήσει να συνειδητοποιήσεις πόσο σημαντικό είναι το περιβάλλον, να μάθεις τα πάντα γι’ αυτό, και να αποκτήσεις νέες εμπειρίες και γνώσεις μέσα από αυτό (κυρίως μέσω περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων). Τέλος θα καταλάβεις πόσο μπορείς να βοηθήσεις στην πρόληψη των περιβαλλοντικών προβλημάτων αναλαμβάνοντας σημαντικές, ενδιαφέρουσες και περιπετειώδεις δράσεις!
Μουσειακή εκπαίδευση
Η μουσειακή εκπαίδευση πρόκειται για ένα νέο θεσμό, ο οποίος στοχεύει στην ανάπτυξη πολιτιστικών δεξιοτήτων και την αγάπη της νεολαίας προς τα ήθη, τα έθιμα και το παρελθόν του τόπου μας. Ξεκινάει από την προσχολική ηλικία και περιλαμβάνει ξεναγήσεις σε μνημεία, επισκέψεις σε μουσεία, προβολή θεατρικών παραστάσεων, ταινιών, εκθέσεις εικαστικών. Έτσι καλλιεργείται η αγάπη των μαθητών προς την τέχνη και συνάμα δίνεται έμφαση στην ολοκλήρωση και την ισορροπία του ανθρώπου. Ο μαθητής αποκτά αισθητική, αναπτύσσει κριτική σκέψη, φαντασία, γίνεται λιγότερο ευάλωτος ψυχολογικά, και αποκτά γνώσεις που συμβάλλουν στην ακαδημαϊκή και την επαγγελματική του επίδοση.
Μετά απ’ όλα αυτά λοιπόν, είναι φανερό ότι οι σύγχρονες εκπαιδευτικές τάσεις θα ανεβάσουν κατά πολύ την ποιότητα της μάθησης. Χαρακτηριστικό είναι, φυσικά, ότι σε όλες αυτές τις τάσεις καθοριστικό ρόλο παίζει η συμβολή της τεχνολογίας, καθώς χωρίς αυτήν η εκπαιδευτική διαδικασία θα ήταν πιο ρηχή και μονότονη.
