Έγκλημα και τιμωρία στο Θέατρο Άνεσις
Σίγουρα όταν σπουδαία έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας ανεβαίνουν στο σανίδι παίρνοντας σάρκα και οστά, το κοινό είναι πολλές φορές δύσπιστο για την ποιότητά τους. Δεν είναι και εύκολο πράγμα να αποδώσει κανείς μέσα σε λίγες ώρες το βαθύ νόημα πολλών λογοτεχνικών σελίδων. Και όμως, όταν αυτό πετυχαίνει είναι μια μαγική στιγμή όπου δεν μπορείς παρά να αποδεχθείς χωρίς περιστροφές πως το θέατρο είναι μια ύψιστη Τέχνη.
Αυτό συμβαίνει και με την παράσταση « Έγκλημα και Τιμωρία» η οποία ανέβηκε και φέτος στο Θέατρο Άνεσις γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Βασίζεται ουσιαστικά στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ρώσου συγγραφέα Φίοντορ Ντοστογιέφσκι και αποτελεί ένα παγκόσμια αναγνωσμένο λογοτεχνικό αριστούργημα.
Η υπόθεση του βιβλίου
Η ιστορία διαδραματίζεται γύρω από έναν απελπισμένο νεαρό φοιτητή νομικής, τον Ρασκόλνικοβ, ο οποίος- καταστρώνοντας το τέλειο έγκλημα- διαπράττει το φόνο μιας γριάς τοκογλύφου προκειμένου να ληστέψει τα ενέχυρα που κρατούσε. Ωστόσο, τα πραγματικά κίνητρά του ξεπερνούν τα κέρδη της ληστείας και ανάγονται σε μια υψηλότερη ηθική και κοινωνική σφαίρα. Με το έγκλημά του θέλει να σώσει τον κόσμο από την κοινωνική αδικία και την ανομία που πρυτανεύει στην ρωσική κοινωνία, η οποία τον έχει ρίξει στο περιθώριο.
Ακροβατώντας ανάμεσα στην λογική και την παράνοια, την πραγματικότητα και τις ψευδαισθήσεις που τον κατακλύζουν, ο Ρασκόλνικοφ προσπαθεί να αποκρύψει τον φόνο. Κεντρικό ρόλο παίζει ο αστυνόμος Πορφύρης Πετρόβιτς, ο οποίος ξέρει καλά πώς να οδηγήσει τον Ρασκόλνικοφ να πέσει στις παγίδες του και να εντείνει την ψυχική του τρικυμία. Σε όλη την ψυχική διαδρομή του ήρωα είναι δίπλα του ο καλός του φίλος Ραζουμίχιν, η αδερφή του Ντούνια και η Σόνια, μια νεαρή που εκδίδεται για να βοηθήσει την οικογένειά της. Η σύγκρουση μαίνεται διαρκώς ανάμεσα στο ηθικό και το ανήθικο. Την ενοχή και την εξιλέωση. Υπάρχει τελικά τέλειο έγκλημα και έγκλημα χωρίς ενοχή; Ποια θα είναι η τιμωρία;
Ο Ντοστογιέφσκι όντας ένας θαυμαστός ψυχογράφος πλέκει στιγμή προς στιγμή το κέντημα της ψυχολογίας του ήρωα. Θέτει διλήμματα κοινωνικά, ηθικά, θρησκευτικά που μοιάζουν όσο ποτέ σύγχρονα, ενώ καταδεικνύει ποια είναι τελικά η αληθινή τιμωρία.
Η παράσταση
Οι συντελεστές της παράστασης έχουν καταφέρει να αποτυπώσουν με μεγάλη επιτυχία το μεγαλειώδες έργο του Ντοστογιέφσκι σε ένα αστυνομικό θρίλερ όπου οι σκηνές εναλλάσσονται γρήγορα και η αγωνία κορυφώνεται συνεχώς. Μια λιτή σκηνή με μερικά μόνο έπιπλα και έξυπνα σκηνοθετικά κόλπα δημιουργούν το κατάλληλο σκηνικό μέσα στο οποίο θα παιχτεί όλο το δράμα ενός εγκλήματος. Οι ηθοποιοί είναι εύστοχα επιλεγμένοι, με δυνατές ερμηνείες χωρίς πομπώδες ύφος και φλυαρίες. Η δύναμη της λιτότητας κινεί τα νήματα καθ’όλη την παράσταση.
Η παράσταση διαρκεί περίπου τρεις ώρες χωρίς όμως να κουράζει. Άλλωστε είναι αρκετά μεγάλο και πυκνογραμμένο το βιβλίο του Ντοστογιέφσκι που πραγματικά χρειάζεται χρόνος για να πάρει σάρκα και οστά η υπόθεση.
Για τους θεατές…
Για όλους εκείνους που επιθυμούν να έρθουν σε επαφή με μια ζωντανή μορφή του έργου του Ντοστογιέφσκι και αναρωτιούνται για τη φύση ενός εγκλήματος και την αρμόζουσα τιμωρία, η συγκεκριμένη παράσταση αποτελεί μια επιλογή που αξίζει να κάνουν από την λίστα των προσφερόμενων θεαμάτων. Επίσης, επειδή η γραφή του Ντοστογιέφσκι απαιτεί την συγκέντρωση και την υπομονή του αναγνώστη καθώς το βιβλίο είναι πολύ λεπτομερές, η θεατρική αποτύπωσή του είναι μια ιδανική ευκαιρία για όσους προτιμούν ένα διαφορετικό είδος λογοτεχνικής γραφής. Φυσικά, η ανάγνωση του βιβλίου και η μετέπειτα παρακολούθηση της παράστασης είναι ο συνδυασμός που δίνει την πιο ολοκληρωμένη εικόνα στον θεατή.
Δεν υποσχόμαστε ότι ο Ντοστογιέφσκι θα λύσει στο τέλος τα θεμελιώδη ερωτήματα που τίθενται καθ’όλη τη διάρκεια του έργου, μια έτοιμη απάντηση -άλλωστε- δεν αρμόζει σε μεγάλους λογοτέχνες.
Υποσχόμαστε όμως πως αξίζει τον κόπο να έρθει κανείς αντιμέτωπος με τέτοια ερωτήματα.
Οι συντελεστές
Σκηνοθεσία: Λ. Τσουλάτζε
Ερμηνεύουν: Ιερ. Μιχαηλίδης, Τ. Ιορδανίδης, Θ. Κατσαφάδος, Ανν. Κούλη
Σκηνικά: Στ. Λίτινας
Κουστούμια: Ιλ. Δουλαδήρη
Θέατρο Άνεσις, Λεωφόρος Κηφισίας 14 ( κοντά στο μετρό Αμπελοκήπων)
