#AskTheStreet: Υπερεξειδίκευση ή ευρείες γνώσεις;

της Γιώτας Διαμαντή

Τα ερωτήματα που απασχολούν τους νέους σήμερα σχετικά με τον εργασιακό χώρο ποικίλουν. Ένα από τα πιο καίρια είναι αν πρέπει μετά το σχολείο ή το πανεπιστήμιο να επιλέξουν κάποιο γνωστικό αντικείμενο στο οποίο θα αφιερωθούν και να αποκτήσουν υπερεξειδίκευση, ή εάν είναι προτιμότερο να ακολουθήσουν μια εκπαιδευτική διαδρομή που θα τους προσφέρει ευρείες γνώσεις και αργότερα θα τους παρέχει την ευκαιρία ενασχόλησης με διαφορετικά αντικείμενα. Για να απαντήσουμε λοιπόν, όσο πιο αντικειμενικά γίνεται σε αυτό το ερώτημα, ρωτήσαμε την Σοφία και τον Δημήτρη, οι οποίοι μετά χαράς” μοιράστηκαν τις σκέψεις που προκύπτουν από την μέχρι τώρα εμπειρία τους.

Σοφία, φοιτήτρια 

Πες μας λίγα λόγια για σένα….

Ονομάζομαι Σοφία και είμαι φοιτήτρια στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στο τέταρτο έτος, τελειώνω το πτυχίο μου και ψάχνω για κάποιο μεταπτυχιακό να ξεκινήσω από του χρόνου.

Μεταπτυχιακό ακούω. Σε ποιον τομέα;

Στα χρηματο-οικονομικά και την τραπεζική.

Πολύ εξειδικευμένο αντικείμενο. Άρα να υποθέσω ότι στόχος σου είναι να κατακτήσεις κάποια πολύ συγκεκριμένη θέση στην αγορά.

Ναι. Μ’ ενδιαφέρει ιδιαίτερα ο τραπεζικός κλάδος. Αν και είναι πολύ δύσκολο να τα καταφέρω με όλη αυτή την κατάσταση.

Πιστεύεις ότι είναι σημαντικότερο στην αγορά εργασίας να είσαι πολύ εξειδικευμένος στο επάγγελμά σου ή να διαθέτεις μεγάλο εύρος γνώσεων;

Αυτό είναι ένα ερώτημα που δύσκολα μπορεί να απαντηθεί, διότι εξαρτάται από το αντικείμενο εργασίας, τις ανάγκες της αγοράς, αλλά και τα προσωπικά «θέλω» του καθενός. Σίγουρα η εξειδίκευση είναι πολύ σημαντική σε κάθε κλάδο, καθώς μπορεί να γίνει μία εις βάθος διερεύνηση και επίλυση των ζητημάτων που προκύπτουν.

Ωστόσο, υπερ-εξειδικευμένοι εργαζόμενοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να πληρώνονται λιγότερο και να είναι λιγότερο ικανοποιημένοι από την εργασία τους, αφού τα υψηλού επιπέδου προσόντα τους δεν αξιοποιούνται γιατί εργάζονται σε θέσεις οι οποίες συνήθως απαιτούν μεσαίου ή χαμηλού επιπέδου προσόντα, διαθέτουν δηλαδή περισσότερα από τα αναγκαία προσόντα (υπερειδίκευση). Καταλαβαίνεις λοιπόν ότι πολλές φορές, η ίδια η αγορά εργασίας είναι αυτή που θέτει τους περιορισμούς.

Δημήτρης, εργαζόμενος ιδιωτικού τομέα

Πες μας λίγα λόγια για σένα….

Λέγομαι Δημήτρης και δουλεύω στη Βιομηχανική περιοχή σε ένα εργοστάσιο, στον τομέα της παραγωγής, συγκολλητής. Βρίσκομαι στην παραγωγή 25 χρόνια!

Τόσα πολλά χρόνια; Φαντάζομαι θα έχετε δει πολλά πράγματα μέσα στο εργοστάσιο… Το αντικείμενο της εργασίας σας απ’ ότι ακούω είναι πολύ εξειδικευμένο.   

Βέβαια είναι πολύ εξειδικευμένο… Μια πολύ σημαντική και εξειδικευμένη εργασία που πρέπει να γίνεται μόνο από εκπαιδευμένο προσωπικό.

Είχατε εξ αρχής στο μυαλό σας ότι θέλετε να ασχοληθείτε με αυτό το αντικείμενο;

Όχι όχι. Ξεκίνησα να δουλεύω κοντά σε έναν σιδερά από μικρός και σιγά σιγά έμαθα το αντικείμενο. Στην πορεία βρέθηκε η θέση στο εργοστάσιο και εκεί το εξέλιξα περισσότερο.

Θεωρείτε ότι είναι προτέρημα ή ελάττωμα το γεγονός ότι κάνετε κάτι τόσο εξειδικευμένο;

Σχετικά με το τεχνικό κομμάτι υπερ-εξειδικευμένοι εργαζόμενοι μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη και πιο γρήγορη παραγωγή, αφού δεν καθυστερούν σε «άγνωστους χώρους». Μπορούν να κάνουν πιο ποιοτικές δημιουργίες, να φτιάξουν πιο άρτια σχέδια και να βοηθήσουν στη μαζικότερη παραγωγή. Φυσικά, όταν είσαι τόσο εξειδικευμένος, αν κάνεις καλά τη δουλειά σου είναι εύκολο να ξεχωρίσεις και να είναι αντίστοιχες και οι οικονομικές απολαβές. Κύριος Δημήτρης αν πεις στο εργοστάσιο, όλοι με ξέρουν!

Άρα πιστεύετε ότι η εξειδίκευση είναι ωφέλιμη.

Ναι σίγουρα στο κομμάτι μας. Ωστόσο, με αυτό τον τρόπο η εργασία είναι μονοδιάστατη και αν στην πορεία δεν υπάρχει ανάγκη για το αντικείμενο πχ δεν χρειάζονται συγκολλητές, εμείς θα βρεθούμε στον αέρα… Κάνοντας κάτι τόσο συγκεκριμένο δεσμεύεσαι και δεν έχεις περιθώρια εξέλιξης στο γενικότερο πλαίσιο της δουλειάς. Εμείς δεν μπορούμε να φανούμε χρήσιμοι σε πολλές θέσεις εργασίας γιατί δεν κατέχουμε τις υπόλοιπες γνώσεις.

Συμπέρασμα

Στο ερώτημα αν θα πρέπει να προτιμάται η επαγγελματική υπερ-εξειδίκευση ή οι ευρείες γνώσεις σε πολλούς τομείς η απάντηση είναι σύνθετη. Υπάρχουν τόσο θετικά, όσο και αρνητικά και πάντοτε η απόφαση εξαρτάται από τον άνθρωπο. Τόσο οι γενικές γνώσεις, όσο και η εξειδίκευση είναι χρήσιμες στην αγορά εργασίας, η οποία απαιτεί «τον σωστό άνθρωπο στη σωστή θέση».

Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του Citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!