Σχέδια θερινής νυκτός…
Της Μαριάντας Ζάβαλη
Εποχή: Καλοκαίρι. Μήνας: Ιούνιος. Οι μέρες διαδέχονται η μία την άλλη γρήγορα και η εξεταστική των φοιτητών είναι προ των πυλών. Σκέψεις και σχέδια συγκεχυμένα στο μυαλό των Ελλήνων – και όχι μόνο – φοιτητών, με τις απαιτήσεις των ημερών να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο πρώιμο θερινό σκηνικό. Βράδυ Κυριακής, με (μόνη συντροφιά ένα ποτήρι κρασί), τα βιβλία ανά χείρας και τις σημειώσεις διάσπαρτες στο γραφείο, φίλοι καλούν στο τηλέφωνο, το σηκώνεις˙ έχω πάρα πολύ διάβασμα, η ύλη στην Οικονομική Θεωρία είναι τεράστια, πρέπει να παραδώσω εργασία στα Δίκτυα Επικοινωνιών, το Ποινικό δε λέει να τελειώσει, δίνω Διδακτική της Γλώσσας σε δύο μέρες και είναι και εκείνο το ραντεβού με τον συντονιστή του Erasmus αύριο πρωί πρωί. Όλοι βιαστικοί, μα πριν κατεβάσουν το ακουστικό, τολμούν να αρθρώσουν: «Τι θα κάνουμε εν τέλει το καλοκαίρι; Θα πάμε πουθενά; Θα φύγουμε επιτέλους;»
Από τάσεις φυγής χαρακτηρίζονται, λοιπόν, όλοι οι φοιτητές αυτή την περίοδο. Διακοπές, επιστροφή στην επαρχία, παραμονή στην πρωτεύουσα, εργασία, πρακτική εντός ή εκτός Ελλάδας, όποιες κι αν είναι οι επιλογές, φτάνει μόνο να αξίζουν τον κόπο, να «πιάσουν τόπο», όπως λένε, και το μόνο σίγουρο είναι πως οι εναλλακτικές είναι αρκετές.
Διακοπές
Πρώτο σενάριο που ξετυλίγεται στα μάτια τους είναι οι ολιγοήμερες διακοπές με λίγους καλούς φίλους από τα «παλιά» ή με μεγαλύτερη παρέα από τη σχολή. Η ιδέα της διαμονής για μερικές ημέρες σε ένα από τα αναρίθμητα νησιά του Αιγαίου ή του Ιονίου Πελάγους εξιτάρει τον καθένα μας. Χαλάρωση, μπάνια μέχρι αργά το απόγευμα σε κάποια παραλία, θαλάσσια σπορ για τους πιο τολμηρούς, εξορμήσεις σε ανεξερεύνητες τοποθεσίες, γέλια, χοροί και ξεγνοιασιά μέχρι πρωίας, ένα μικρό διάλειμμα από τη ρουτίνα και τις συνεχείς υποχρεώσεις της καθημερινότητας. Εάν, μάλιστα, τυχαίνει να κατάγεται και κάποιος φίλος από νησί ή να σπουδάζει κάποιος άλλος στο εξωτερικό, τότε σίγουρα η απόφαση λαμβάνεται απευθείας, χωρίς δεύτερη σκέψη. Η βαλίτσα είναι ήδη έτοιμη και το εισιτήριο στην τσέπη.
Απασχόληση
Επιλογή υπ’ αριθμόν δύο για κάποιους άλλους, βέβαια, αποτελεί η εργασία. Δεν είναι λίγοι οι φοιτητές που παρακάμπτουν τη ζέστη και τους ταχείς ρυθμούς της πρωτεύουσας και διαλέγουν να μείνουν σε αυτήν, με σκοπό να ξεκινήσουν μια περιστασιακή εργασία ή ακόμη και να συνεχίσουν μια ήδη υπάρχουσα. Παρ’ όλη την επιθυμία τους για ξεκούραση, συνεχίζουν απτόητοι με ή χωρίς παράπονα, και προσφέρουν τις όποιες υπηρεσίες τους. Απώτερος στόχος πάντοτε αποτελεί η συγκέντρωση λίγο περισσότερων χρημάτων, που θα προστεθούν στις «οικονομίες» τους, για να μπορέσουν στο άμεσο μέλλον να τα ξοδέψουν είτε σε ένα ταξίδι είτε σε κάποια άλλη μικρή αλλά πολύ ιδιαίτερη για τους ίδιους επένδυση. Παράλληλα, η παρακολούθηση κάποιας ξένης γλώσσας ή ειδικών σεμιναρίων κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου συνιστά έναν ακόμη λόγο – για ορισμένους κίνητρο – για την παραμονή τους στην πόλη. Οι απαιτήσεις των εξετάσεων καθιστούν, ουκ ολίγες φορές, τα εντατικά μαθήματα απαραίτητα και το νου δραστήριο για το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Summer school
Μια εποικοδομητική ενασχόληση για τους φοιτητές εν όψει καλοκαιριού. Όλο και περισσότεροι νέοι, σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια παίρνουν την απόφαση να δοκιμάσουν τις αντοχές τους και να ζήσουν καινούργιες εμπειρίες σε μία πόλη του εξωτερικού, εντός ή εκτός Ευρώπης. Η παρακολούθηση ενός οργανωμένου προγράμματος για Summer Studies είναι μία επιλογή που παρέχουν τα περισσότερα πλέον πανεπιστήμια ανά τον πλανήτη σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να διανύσουν τους καλοκαιρινούς τους μήνες πιο εναλλακτικά. Αποτελεί ουσιαστικά μια πραγματική ευκαιρία για αυτούς που επιθυμούν να γνωρίσουν από κοντά τις παρεχόμενες δυνατότητες ενός πανεπιστημίου, στο οποίο σκέφτονται ίσως να φοιτήσουν για μετέπειτα σπουδές. Η επικοινωνία με καθηγητές άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, η συναναστροφή με συμφοιτητές διαφορετικών εθνικοτήτων, η άμεση επαφή με τον πολιτισμό και την κουλτούρα ενός άλλου λαού, η βελτίωση του επιπέδου της ξένης γλώσσας και οι ποικίλες μορφές πολιτιστικής συμμετοχικής έκφρασης είναι μερικά από τα ανεξάντλητα στη λίστα πλεονεκτήματα ενός Summer School. Εάν, μάλιστα, αυτό γίνει σε συνδυασμό με τοπικές και ευρύτερες εξερευνήσεις, αποτελεί μία low budget επιλογή, μιας και τα απαιτούμενα χρήματα για ένα τέτοιο πρόγραμμα, το καθιστούν αναλογικά οικονομικότερο από τις αυτούσιες διακοπές.
Πρακτική Άσκηση
Μια επιπλέον δυνατότητα, ιδίως για τους τελειόφοιτους, αποτελεί η πρακτική άσκηση σε τομέα σχετικό με τις σπουδές τους. Η διάρκεια της για το συγκεκριμένο διάστημα συνήθως καταλαμβάνει έναν ή δύο μήνες, όπου οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να συμμετάσχουν σε διάφορους Διεθνείς κατά βάση Οργανισμούς ή αντιπροσωπείες τους, σε Μ.Κ.Ο. και άλλους φορείς. Αυτές οι δυνατότητες πρακτικής χορηγούνται είτε από τις κυβερνήσεις των εκάστοτε κρατών είτε από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, και αποσκοπούν στην ενεργό συμμετοχή και τη δραστηριοποίηση των νέων σε πεδία που μόνο θεωρητικά έχουν μέχρι στιγμής προσεγγίσει. Μετά το πέρας του προγράμματος, οι φοιτητές θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους γεμάτοι μοναδικές εμπειρίες και ενέργεια να προσφέρουν κατά βούληση στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι.
Οι εναλλακτικές, συνεπώς, είναι ποικίλες και σε κάθε περίπτωση ανεξάντλητες. Ακόμη και αν σε κάποιους από εμάς το καλοκαίρι φαντάζει ουτοπικό ή μακρινό, έχει πάρα ταύτα φτάσει η ώρα της απόφασης για την όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίησή του. Ας ανασκουμπωθούμε, λοιπόν, εν μέσω εξεταστικής, παραμερίζοντας τις μεμψιμοιρίες και τις γλυκές αναδρομές στο παρελθόν, και ας επιλέξουμε αυτό που ικανοποιεί πάνω απ’ όλα τον εαυτό μας.