Όμορφη έκπληξη η πρωτιά για τις Φωτεινή Λιάκου και Ελευθερία Φατσέα στο διεθνή διαγωνισμό αρχιτεκτονικής Interarch 2015, έκπληξη ακόμα και για τις ίδιες, όπως θα διαβάσετε… Μας συνάντησαν ένα απόγευμα στα γραφεία μας… και μας άφησαν έκπληκτους από τη συζήτηση…
Καλησπέρα και συγχαρητήρια για την επιτυχία σας. Πείτε μας για το διαγωνισμό και τη συμμετοχή σας, καθώς και το project που αναλάβατε να εκπονήσετε.
Φωτεινή Λιάκου: Για τον διαγωνισμό μας ενημέρωσε η κ. Βαβύλη η οποία συχνά αναλαμβάνει να στείλει εργασίες φοιτητών του τμήματος σε ευρωπαϊκές και παγκόσμιες διοργανώσεις. Σε πρώτο στάδιο, επέλεξε διάφορες από τις διπλωματικές εργασίες που παρουσιάστηκαν φέτος στη σχολή μας. Ανάμεσα σε αυτές επιλέχθηκε και η δική μας με τίτλο «Τόποι Αισθήσεων». Οι διπλωματικές στάλθηκαν στη Σόφια, συμμετέχοντας έτσι στην 14η Παγκόσμια Τριεννάλε Αρχιτεκτονικής “Interarch 2015″. Μερικές εβδομάδες αργότερα – και εντελώς απρόσμενα- οι καθηγητές με χαρά μας ενημέρωσαν ότι κερδίσαμε το πρώτο βραβείο της διοργάνωσης. Σταδιακά, αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε τι πραγματικά είχε συμβεί.
Ελευθερία Φατσέα: Ο διαγωνισμός αυτός πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της UNESCO και της IAA, της Διεθνούς Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής. Φέτος έλαβε χώρα στη Σόφια.
Φωτεινή Λιάκου: Η Ελευθερία και εγώ συνεργαζόμαστε πάρα πολλά χρόνια. Είμαστε «ομάδα» από το δεύτερο κιόλας έτος της σχολής. Αυτό το βραβείο, λοιπόν, επισφραγίζει όχι μόνο τη διπλωματική μας εργασία, αλλά όλα τα χρόνια που μέχρι τώρα έχουμε δουλέψει μαζί.
Πολύ γρήγορα εντοπίσαμε και οι δυο πόσο πολύ μας ενδιέφερε o τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν την αρχιτεκτονική (σε οποιαδήποτε κλίμακα). Αυτό μας το ενδιαφέρον θελήσαμε να το κάνουμε πράξη παράγοντας τόπους μέσα από τους οποίους οι χρήστες θα κατάφερναν να βιώσουν την αρχιτεκτονική δημιουργία. Οι χώροι αυτοί, οκτώ στον αριθμό, συμβολίζουν και ακολουθούν την πορεία της ίδιας της ζωής.
Αυτό το project, λοιπόν, είναι η κατασκευή ενός «μουσείου πρόκλησης συναισθημάτων»;
Ελευθερία Φατσέα: Αποφεύγουμε τον όρο «μουσείο», γιατί το μουσείο παραπέμπει σε εκθέματα αρχαιολογικού, εικαστικού ή άλλου ενδιαφέροντος. Για εμάς το «έκθεμα» είναι στην ουσία η ίδια η αρχιτεκτονική αλλά και τα συναισθήματα που αυτή προκαλεί.
Ξεκινήσαμε τη διπλωματική μας εργασία, δημιουργώντας ένα ερωτηματολόγιο. Απευθυνθήκαμε σε μη αρχιτέκτονες, για να δούμε πώς οι ίδιοι «βιώνουν την αρχιτεκτονική». Οι απαντήσεις που μας έδωσαν αποτέλεσαν αφορμές για το σχεδιασμό μας.
Φωτεινή Λιάκου: Με οκτώ διαφορετικές «αίθουσες» επιδιώξαμε να αποτυπώσουμε όσα μπορεί κανείς να νιώσει από τη στιγμή της γέννησής του μέχρι την προσωπική του απελευθέρωση.
Ο πρώτος τόπος αποτυπώνει την«ασφάλεια» που αισθάνεται ένα παιδί μέσα στη μήτρα. Ο καμπυλωμένος χώρος μοιάζει οικείος. Επενδύεται με ζεστή, γήινη τσιμεντοκονία και φωτίζεται μονάχα από τον ουρανό.
Ακολουθεί η «αναζήτηση», ένα παιχνίδι ανακάλυψης των αισθήσεων. Ο λαβυρινθώδης γυάλινος διάδρομος της αποκαλύπτει σταδιακά στους χρήστες κάθε μια από αυτές.
Την αναζήτηση διαδέχεται η «ανασφάλεια», ένας διάτρητος εξώστης που ταλαντεύεται από τη δύναμη του αέρα. Οι χρήστες σχεδόν μετέωροι περπατούν σε ύψος δεκαπέντε περίπου μέτρων πάνω από τη γη.
Ελευθερία Φατσέα: Ο «φόβος» συνθέτει το επόμενο στάδιο. Σκοτεινός και ανοίκειος αλλάζει συνεχώς κατευθύνσεις αποπροσανατολίζοντας τους επισκέπτες. Οι τοίχοι, καλουπωμένοι σε ανήσυχες φόρμες, κλίνουν προς το μέρος των επισκεπτών προκαλώντας στους ίδιους ιδιαίτερη ανησυχία.
Απόληξη του «φόβου» η «στενοχώρια», ένας εξ ορισμού στενός χώρος που προκαλεί στους χρήστες αρνητικά συναισθήματα. Στο τέλος του η «ελπίδα», μια δέσμη φωτός, προμηνύει πως κάπου εκεί θα αρχίσει κάτι διαφορετικό να συμβαίνει.
Ο χώρος σταδιακά φωτίζεται ξανά, μέχρι οι χρήστες να φτάσουν στην «ηρεμία». Μια αίθουσα φιλόξενη, ολοφώτεινη, γεμάτη από τους ήχους του νερού, που αντανακλά τις φόρμες των περαστικών. Η συμμετρία της προσφέρει την ισορροπία που χρειάζεται τόσο ο χώρος όσο και οι ίδιοι οι χρήστες.
Φωτεινή Λιάκου: Την «ηρεμία» διαδέχεται η «χαρά», μια ολοζώντανη αυλή κάτω από τον ουρανό και τον ήλιο της Ελλάδας. Ανάμεσα στα χρώματα και τα υλικά της οι χρήστες επαναπροσδιορίζουν το νόημα της μέχρι τώρα διαδρομής τους.
Η πορεία ολοκληρώνεται με την «ελευθερία», έναν ξύλινο εξώστη με θέα μονάχα τον απέραντο ορίζοντα ουρανού και θάλασσας.
Ελευθερία Φατσέα: Διευκρινίζεται ότι το κτίριο είναι τοποθετημένο στη νησίδα Πάτροκλος, 800 μέτρα από την ακτή του Σουνίου, «απέναντι» από τον Ναό του Ποσειδώνα.
Εξαιρετικό project που εξάπτει τη φαντασία μας. Ποιο ήταν το έπαθλο;
Ελευθερία Φατσέα: Ένα βραβείο συνοδευόμενο από πιστοποίηση που έφερε τον εξής τίτλο: “1-st Prize – Gold Medal Interarch, catalogue and Honorary Diploma: “Sensing spaces”; students: Liakou Foteini, Fatsea Elefteria; supervisors: K.Tsoukala / C.Conenna – Aristotle University of Thessaloniki”
Αλήθεια, πώς νιώσατε για τη νίκη σας;
Φωτεινή Λιάκου: Η διάκριση αυτή είναι πολύ σημαντική για εμάς. Δεν θα μπορούσε παρά να μας χαροποιήσει στο έπακρο.
Και πώς συγκροτήσατε την ομάδα σας; Η συνεργασία μεταξύ σας πώς ήταν;
Φωτεινή Λιάκου: Είμαστε φίλες από το πρώτο έτος και συνεργαζόμαστε από το δεύτερο στα περισσότερα εργαστήρια και projects, αλλά και σε workshops εκτός σχολής.
Ελευθερία Φατσέα: Μετά από τόσα χρόνια συνεργασίας πλέον έχουμε βρει τους δικούς μας κώδικες επικοινωνίας και τις ισορροπίες μας.
Ποια ήταν η ανάμειξη της σχολής σας σε αυτό το project;
Ελευθερία Φατσέα: Καθηγητές μας ήταν ο κύριος C. Conenna και η κυρία Κ.Τσουκαλά. Η συνεργασία μαζί τους καθόρισε σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα. Πρόκειται για δυο εξαιρετικούς καθηγητές και ανθρώπους. Και οι δυο ήταν απαιτητικοί αλλά ταυτόχρονα προσιτοί. Η πρωτοβουλία, ωστόσο, να σταλεί το project στον διαγωνισμό ήταν της κυρίας Βαβύλη, η οποία επέλεξε τη δική μας εργασία καθώς και άλλων συμφοιτητών μας μέσα από την έκθεση πτυχιακών εργασιών που κάνει κάθε χρόνο το τμήμα μας.
Ποιες είναι οι προσωπικές σας φιλοδοξίες για το μέλλον;
Ελευθερία Φατσέα: Τον Σεπτέμβριο θα φύγω για τη Γλασκώβη, όπου θα παρακολουθήσω το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Glasgow School of Art που αφορά το interior design. Θα ήθελα να κάνω κάποια πρακτική εκεί, να δουλέψω λίγα χρόνια και μετά να επιστρέψω εδώ.
Φωτεινή Λιάκου: Εγώ έκανα αίτηση για το μεταπτυχιακό με τίτλο «Σχεδιασμός χώρος πολιτισμός» στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και περιμένω τα αποτελέσματα. Παράλληλα, ψάχνω για πρακτική.
Αδυνατώ να συγκρατηθώ και να μην κάνω την εξής ερώτηση: Εάν είχατε την τύχη να συναντήσετε τον Υπουργό Περιβάλλοντος ή Πολεοδομίας ή κάποιου παρεμφερή κλάδου, ποιο σημαντικό πρόβλημα της Αθήνας θα του υποδεικνύατε ότι χρειάζεται λύση άμεσα; Και ποια πιστεύετε ότι θα μπορούσε να είναι μια πιθανή λύση;
Φωτεινή Λιάκου: Θα θέλαμε να γίνει πιο βιωματική αυτή η πόλη. Δυστυχώς, οι Αθηναίοι δεν βιώνουντην πόλη τους, ζουν απλά μερικές – ελάχιστες- γωνιές της. Τις υπόλοιπες περιοχές δεν τις βιώνουν, απλά τις προσπερνούν.
Ελευθερία Φατσέα: Τα παραδείγματα είναι καθημερινά. Σχεδιάζονται πάρκα με γκαζόν που γεμίζουν με ταμπέλες «μην πατάτε το γκαζόν»! Πόσες φορές έχετε δει κόσμο να κάθεται στα πάρκα όπως κάθονται οι κάτοικοι σε πόλεις στο εξωτερικό; Γίνονται έργα, αλλά δεν δίνεται η δυνατότητα να τα βιώσουν οι χρήστες. Στην Ελλάδα «εγκλωβιζόμαστε» στους ιδιωτικούς χώρους, ενώ οι δημόσιοι χώροι μετατρέπονται σε απλά περάσματα.
Αυτό πού πιστεύετε ότι οφείλεται; Στην έλλειψη χρόνου; Στην έλλειψη αντίστοιχης παιδείας; Στις λιγοστές δημόσιες υποδομές μας;
Φωτεινή Λιάκου: Είναι θέμα παιδείας, θέμα υποδομών, αισθητικής, είναι και θέμα κουλτούρας. Είναι όλα μαζί. Το ζήτημα είναι πως στην καθημερινότητά μας ο δημόσιος χώρος κάθε άλλο παρά πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει. Αυτό είναι κάτι που απαιτεί πολύ χρόνο και ακόμα περισσότερη προσπάθεια για να αλλάξει.
Ευχαριστούμε πολύ για την συνέντευξη!
Φωτεινή Λιάκου – Ελευθερία Φατσέα: Και εμείς σας ευχαριστούμε!
Ακολουθούν φωτογραφίες από το project:
Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στον αρχισυντάκτη του Citycampus, Πολέμη Κωνσταντίνο, καθώς και στη βοηθό αρχισυντάκτρια, Ευγενία Πάταρα.
Η συνέντευξη αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του citycampus.gr. Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση ολόκληρης ή τμήματος χωρίς τη συναίνεση του citycampus.gr.
***
Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε η ομάδα του citycampus.gr σε προσκαλεί να κάνεις like στην σελίδα μας στο facebook, καθώς και να διαδώσεις το περιεχόμενό του σε φίλους και γνωστούς σου!
https://www.facebook.com/pages/citycampusgr/461609287249537
Ή μπορείς να γίνεις μέλος στην ομάδα μας:
https://www.facebook.com/groups/citycampus.gr/
Ή να μας δώσεις το email για να ενημερώνεσαι μέσω του newsletter μας
http://citycampus.gr/wp-login.php?action=register
Αν πάλι είσαι πρωτοετής, έλα να ανταλλάξεις απόψεις και εμπειρίες στην ομάδα μας:
https://www.facebook.com/groups/protoeteis2014/
Αν θέλεις να συμμετέχεις στη συγγραφική ομάδα του CityCampus, στείλε μας παρουσίαση του εαυτού σου, ενδιαφέροντα, Τμήμα και Πανεπιστήμιο και το προφίλ σου στο facebook στο: info@citycampus.gr