Της Κατερίνας Μπεσίνα
Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα τεχνολογικά επιτεύγματα της εποχής μας. Στον ακαδημαϊκό χώρο, και ειδικότερα στον φοιτητικό πληθυσμό, η χρήση της έχει αυξηθεί ραγδαία. Ωστόσο, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα: ενισχύει ή περιορίζει η τεχνητή νοημοσύνη τη δημιουργικότητα των φοιτητών; Αναμφίβολα, η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει σημαντικά εργαλεία που ενισχύουν τη δημιουργική σκέψη. Πλατφόρμες παραγωγής ιδεών, λογισμικά συγγραφής και προγράμματα επεξεργασίας εικόνας ή ήχου επιτρέπουν στους φοιτητές να εξερευνήσουν νέες μορφές έκφρασης. Η εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες και η δυνατότητα ανάλυσης μεγάλων δεδομένων διευκολύνουν την έρευνα και εμπλουτίζουν την έμπνευση. Ένας φοιτητής μπορεί να ζητήσει από ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης να του προτείνει θέματα, να δημιουργήσει ένα προσχέδιο ή ακόμα και να οπτικοποιήσει μια ιδέα. Από την άλλη πλευρά, η συνεχής εξάρτηση από την τεχνητή νοημοσύνη ενέχει τον κίνδυνο της πνευματικής αδράνειας. Όταν οι φοιτητές βασίζονται υπερβολικά σε τεχνητά συστήματα για την παραγωγή περιεχομένου, μειώνεται η ανάγκη για προσωπική προσπάθεια και πειραματισμό. Η δημιουργικότητα, όμως, συχνά γεννιέται μέσα από τη διαδικασία του λάθους, της αναζήτησης και της προσωπικής εμπλοκής. Επιπλέον, η μαζική χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης οδηγεί συχνά σε ομοιομορφία και απώλεια αυθεντικότητας, καθώς πολλοί φοιτητές καταλήγουν να χρησιμοποιούν παρόμοια πρότυπα και φόρμες. Επομένως, η απάντηση στο ερώτημα «ενίσχυση ή περιορισμός;» εξαρτάται από τον τρόπο χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης. Εάν λειτουργεί ως εργαλείο έμπνευσης και υποστήριξης, τότε ενισχύει τη δημιουργικότητα. Αν όμως υποκαθιστά τη φαντασία και την προσωπική πρωτοβουλία, τότε την περιορίζει. Το στοίχημα για τους φοιτητές του σήμερα είναι η επίγνωση: να χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη με κριτικό πνεύμα, όχι ως υποκατάστατο της δημιουργικότητας, αλλά ως σύμμαχο στην ανάπτυξή της. Η τεχνολογία μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους, αρκεί να μην ξεχνάμε πως η αληθινή δημιουργία πηγάζει από τον ανθρώπινο νου.