Διαβάζω για τους άλλους: Η εθελοντική ομάδα που γεννήθηκε από την ανάγκη πρόσβασης στην ανάγνωση βιβλίων όσων αντικειμενικά δεν μπορούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να συμμετέχουν στις δράσεις της!
Της Μαριέλενας Σοϊλεμεζίδη*
Μια εξαιρετικά πρωτότυπη και μοναδική στο είδος της εθελοντική ομάδα δραστηριοποιείται στη χώρα μας τα δυο τελευταία χρόνια με το όνομα: «Διαβάζω για τους άλλους». Πρόκειται για μια ομάδα που έχει ως στόχο να προσφέρει τη χαρά της ανάγνωσης σε ανθρώπους με προβλήματα όρασης, ηλικιωμένους, μικρά παιδιά, αναλφάβητους ή ανθρώπους που λόγω κάποιας αναπηρίας, για παράδειγμα στα χέρια, δεν μπορούν να κρατήσουν ένα βιβλίο. Το διαρκώς εξελισσόμενο δίκτυο δραστηριοποιείται σήμερα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Χανιά και Ηράκλειο Κρήτης, αγωνιζόμενο για την ισότιμη πρόσβαση στη λογοτεχνία και στον έντυπο λόγο συνολικά.
Το «Διαβάζω για τους άλλους» σε αντίθεση με άλλες εθελοντικές ομάδες της χώρας μας, δεν γεννήθηκε κατ’ αναλογία με κάποια αντίστοιχη δράση του εξωτερικού. Η βασική ιδέα πίσω από τη δημιουργία του ανήκει στην κ. Αργυρώ Σπυριδάκη (πρόεδρο της ομάδας) η οποία, μετά από συζήτηση περί λογοτεχνίας με το φίλο της Θοδωρή, ο οποίος είναι τυφλός, συνειδητοποίησε πως οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης δεν έχουν πρόσβαση σε κάθε βιβλίο που κυκλοφορεί στην αγορά. Καθώς είναι αδύνατο να διαβάσουν μόνοι τους, θα πρέπει κάποιος άλλος να τους διαβάσει το κείμενο ή να το ακούσουν ηχογραφημένο. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακουστικές βιβλιοθήκες οι οποίες διαθέτουν όμως πολύ μικρό αριθμό ηχογραφημένων βιβλίων τόσο σε σχέση με τη συνολική παραγωγή βιβλίων, όσο και σε σχέση με τις ανάγκες των ανθρώπων αυτών. Η κ. Σπυριδάκη λοιπόν, σκέφτηκε να δημιουργήσει μια ομάδα εθελοντών που θα διαθέτουν το χρόνο τους για να ηχογραφούν βιβλία, προκειμένου να διευκολύνει την πρόσβαση τους όχι μόνο στη λογοτεχνία αλλά και στη γνώση. «Σκέφτηκα ότι αν εγώ ήμουν διατεθειμένη να διαβάσω ένα ολόκληρο βιβλίο για το Θοδωρή, πιθανόν κι άλλοι άνθρωποι να ήταν διατεθειμένοι να κάνουν το ίδιο», δηλώνει η ίδια σε συνέντευξη της.
Η ιδέα σύντομα πέρασε στο στάδιο της υλοποίησης. Η πρώτη συνάντηση εθελοντών πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2015 στην Αθήνα. Τον βασικό πυρήνα αποτέλεσαν η πρόεδρος του δικτύου, Αργυρώ Σπυριδάκη, ο φίλος της και αντιπρόεδρος Θοδωρής Τσάτσος και περίπου 30-40 άγνωστοι μεταξύ τους εθελοντές που συμμετείχαν σε αυτή την πρώτη συνάντηση. Οι πρώτες ηχογραφήσεις ξεκινούν το Μάιο του 2015, ενώ η ομάδα παίρνει νομική μορφή ως ΑΜΚΕ τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς.
Οι δράσεις του δικτύου δεν περιορίστηκαν στην ανακούφιση των ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Σταδιακά επεκτάθηκαν και σε άλλες κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν πρόσβαση στο αγαθό της ανάγνωσης, όπως ηλικιωμένοι σε γηροκομεία, παιδάκια σε ιδρύματα, αναλφάβητοι σε φυλακές, ή άνθρωποι με αναπηρίες. «Για όλους αυτούς, εθελοντές μας διαβάζουν ζωντανά σε σταθερή εβδομαδιαία βάση» μας λέει η κ. Αγγελική Αγγέλου, υπεύθυνη ΜΜΕ του Διαβάζω για τους Άλλους, σε συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Σήμερα, λοιπόν, η ομάδα πραγματοποιεί μια μεγάλη γκάμα δράσεων. Εκτός από τις ηχογραφήσεις βιβλίων (λογοτεχνικών, σχολικών και ακαδημαϊκών) σε στούντιο που προσφέρονται εθελοντικά, γίνονται και ζωντανές αναγνώσεις τόσο σε ηλικιωμένους σε γηροκομεία όσο και σε παιδιά σε ορφανοτροφεία ή Ιδρύματα Παιδικής Προστασίας. Στις αναγνώσεις σε παιδιά γίνεται και δραματοποίηση της ιστορίας μέσω θεατρικού παιχνιδιού ή χειροτεχνίας από τους εθελοντές. Πραγματοποιούνται επίσης ζωντανές εξατομικευμένες αναγνώσεις σε ανθρώπους που δεν μπορούν να διαβάσουν μόνοι τους λόγω προβλημάτων υγείας, ενώ πρόσφατα ξεκίνησαν στις Φυλακές Χανίων αναγνώσεις σε φυλακές. Η κ. Αγγέλου συμπληρώνει: «Υπήρχε από την αρχή σχέδιο για πολλές δράσεις, αν και κάποιες οργανώθηκαν σταδιακά καθώς χρειαζόταν η εύρεση των κατάλληλων εθελοντών και συνεργασία με διάφορους φορείς».
Στους άμεσους στόχους του δικτύου ανήκει η εύρεση χορηγιών για τη δημιουργία στούντιο ηχογράφησης, ώστε να προχωρούν πιο γρήγορα οι ηχογραφήσεις, όπως και η οργάνωση όλο και περισσότερων δράσεων. «Σταδιακά θέλουμε να επεκταθούμε και σε άλλες πόλεις» τονίζει η κ. Αγγέλου.
Θέλεις να διαβάσεις και εσύ για τους άλλους;
Όπως όλες οι εθελοντικές ομάδες, το Διαβάζω για τους άλλους στηρίζεται στους εθελοντές του. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να γίνει εθελοντής κάνοντας εγγραφή στην ιστοσελίδα της ομάδας www.giatousallous.gr , ενώ υπάρχει και η δυνατότητα να προσεγγίσει κανείς την ομάδα σε κάποια από τις πολυάριθμες εκδηλώσεις που οργανώνει. «Είμαστε ένα δίκτυο ανοιχτό και θέλουμε όποιος ενδιαφέρεται να προσφέρει στους συνανθρώπους του, να μπορεί να το κάνει. Ωστόσο, για να πάρει ένας εθελοντής μέρος σε δράση, θα χρειαστεί να περάσει πρώτα από κάποια εκπαίδευση ώστε να διασφαλίσουμε την ποιότητα των δράσεών μας και την καταλληλότητα/ετοιμότητα του εθελοντή να συμμετάσχει. Μπορεί κάποιος να γίνει εθελοντής σε δράση ή στην οργανωτική υποστήριξη του δικτύου μας» προσθέτει η κ. Αγγέλου. Η εκπαίδευση των νέων εθελοντών από εθελοντές εκπαιδευτές, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την απορρόφησή των πρώτων σε δράσεις.
Ταυτόχρονα με το έργο του, το δίκτυο στοχεύει στη διαμόρφωση μιας “εθελοντικής κουλτούρας” σύμφωνα με την οποία ο εθελοντής διαθέτει το χρόνο του σταθερά και συστηματικά, συγκεκριμένες μέρες και ώρες την εβδομάδα, δεσμευόμενος για τη συμβολή του στο συλλογικό αποτέλεσμα. «Οι εθελοντές θα πρέπει να είναι σε θέση να δεσμευτούν σε μια δράση σε σταθερή βάση και να εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους με σύνεση και σύμφωνα με τις αξίες της ομάδας μας», όπως επισημαίνει η κ. Αγγέλου.
Για όσους δεν μπορούν να δεσμευτούν για την φυσική τους παρουσία στις δράσεις της ομάδας, υπάρχει η δυνατότητα να συνεισφέρουν και «εξ αποστάσεως», συμμετέχοντας στην οργανωτική υποστήριξη των δράσεών του Διαβάζω για τους Άλλους, όπου κάποιες φορές δεν απαιτείται φυσική παρουσία του εθελοντή.
Τέλος, το Διαβάζω για τους Άλλους, όπως και άλλες εθελοντικές ομάδες, αποδεικνύουν πως η αλλαγή της πραγματικότητας που ζούμε είναι σε μεγάλο βαθμό θέμα επιλογής. Υπάρχουν πράγματι προβλήματα στη σύγχρονη κοινωνία και θα συνεχίσουν να υπάρχουν αν το μόνο που κάνουμε είναι να παραπονιόμαστε γι’ αυτά. Κι αν κάποιοι εξακολουθούν να πιστεύουν πως τέτοιες δράσεις είναι μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό, θα τους θυμίσουμε την αφρικάνικη παροιμία: «Αν νομίζεις πως είσαι πολύ μικρός για να αλλάξεις κάτι, προσπάθησε να κοιμηθείς σ’ ένα κλειστό δωμάτιο παρέα μ’ ένα κουνούπι»..
Ευχαριστούμε πολύ την κ. Αγγελική Αγγέλου, υπεύθυνη της ομάδας ΜΜΕ του Διαβάζω για τους άλλους, για την συνέντευξη που μας παραχώρησε!
Στοιχεία επικοινωνίας του Δικτύου:
Ιστοσελίδα: www.giatousallous.gr ,
Facebook: https://www.facebook.com/giatousallous ,
email: info@giatousallous.gr
* Η Μαριέλενα Σοϊλεμεζίδη παρακολούθησε το Σεμινάριο Δημοσιογραφίας του Citycampus!