Άνεργοι με προσόντα
Από τις Αλεξίου Μαριάννα, Μαρινίκη Πούλιου, Κατερίνα Σανιδά*
Οι κατάλογοι με ανέργους πτυχιούχους στην Ελλάδα ολοένα και πληθαίνουν, αφού οι ανώτατες σπουδές δεν αποτελούν πλέον διαβατήριο εργασιακής αποκατάστασης.
“Αντί να ονειρεύομαι το μέλλον μου, αναρωτιέμαι αν τελικά έχω μέλλον”, δηλώνει μαθήτρια δευτέρας λυκείου. Αναντίρρητα η ανεργία των πτυχιούχων στη χώρα μας καλπάζει και ανέρχεται σε ανομολόγητα επίπεδα. Το άμεσο μέλλον φαντάζει δυσοίωνο για τη νέα γενιά. Η χρυσή εποχή του εύκολου χρήματος και της πληθώρας ευκαιριών έχει λάβει τέλος. Ήρθε η εποχή που οι νέοι θυσιάζουν τα πτυχία τους στο βωμό της ανεργίας και αναρωτιούνται όχι απλώς πώς θα βελτιώσουν το βιωτικό τους επίπεδο, αλλά πώς θα επιβιώσουν. Η επιβίωσή μας είναι πλέον το μεγαλύτερο θέμα που απασχολεί τις σύγχρονες κοινωνίες. Γιατί εν τέλει… δε ζούμε, απλώς επιβιώνουμε.
Η απόκτηση ενός τουλάχιστον τίτλου σπουδών αποτελεί διακαή πόθο της πλειοψηφιας των νέων. Δε θα ήταν μάλιστα υπερβολή να πούμε πως στην Ελλάδα του 2015 όλοι τουλάχιστον οι νέοι ειναι πτυχιούχοι, μεταπτυχιούχοι ή ακόμη και διδάκτορες. Η αναντιστοιχία της εκαπαίδευσης με τις κοινωνικές και οικονομικες ανάγκες της Ελλάδας επηρεάζει άμεσα την επαγγελματική αποκατάσταση των πτυχιούχων. Οι εισακτέοι πολλών σχολών καταγράφονται υπεράριθμοι σε σύγκριση με όσους μπορεί να απορροφήσει η αγορά εργασίας. Τι και αν οι νέοι εκτιμούν ότι τα αυξημένα πανεπιστημιακά προσόντα θα τους προσφέρουν την εργασιακή στέγη που επιθυμούν; Η εκτίμησή τους αποδεικνύεται πέρα για πέρα λανθασμένη. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει και πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, την οποία επικαλείται το περιοδικό Forbes. Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα κατέχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας σε αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αγγίζοντας σχεδόν το 20%. (Πηγή: www.lifo.gr)
Προκειμένου να μεταβληθεί η κατάσταση άρδην, επίσημοι φορείς της πολιτείας πρέπει αν μεριμνήσουν με καινοτομίες. Ο καθορισμός συγκεκριμένου αριθμού φοιτητών που θα εισέρχονται ετησίως στις σχολές, αλλά και η επιβολή μιας αυστηρής βάσης εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση, αποτελούν μεγίστης σημασίας μεταρρυθμίσεις που θα αποτρέψουν τον κορεσμό.
Η τρέχουσα οικονομική κρίση δε πρέπει να λαμβάνεται ως ένας αστάθμητος παράγοντας που μόνο εκείνος ευθύνεται για την ανεργία, αλλά ως δεδομένο, το οποίο κρίνεται απαραίτητο να αντιμετωπιστεί. Η παιδεία και η οικονομία, οι πυλώνες δηλαδή ενός κράτους-έθνους θα πρέπει να κινούνται στα ίδια επίπεδα. Στη περίπτωση που αλλάξει αυτή η δυναμική, τότε ερχόμαστε αντιμέτωποι με την αύξηση του φαινομένου της ανεργίας. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης είναι μηδενικός, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των εργασιακών θέσεων.
Είναι αλήθεια ότι έχουν προταθεί αρκετές πολιτικές για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της επενδυτικής πρωτοβουλίας είναι αυτές που θα εξαλείψουν το πρόβλημα. Οι νέες γενιές με νέα οράματα είναι αυτές που πρέπει να λάβουν δράση. Οι νέες προοπτικές για ένα λαμπρό μέλλον απαιτούν αποφασιστικές και δραστικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες η νέα γενιά οφείλει να θέσει σε πράξη. Δε θα πρέπει αυτή η αναπτυξιακή προοπτική ωστόσο να μείνει στα χαρτιά. Γιατί όσο μένει στα χαρτιά και δε γίνεται πράξη, τόσο το πρόβλημα διογκώνεται και παίρνει τέτοιες διαστάσεις δύσκολα αντιμετωπίσιμες.
Το κατάλοιπο του παρελθόντος που θέλει επιτυχημένους μονάχα τους νέους, που ακολουθούν πανεπιστημιακές σπουδές συνεχίζει να υφίσταται. Το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα υποβαθμίζει τους τεχνοεπαγγελματικούς κλάδους και τη χειρωνακτική εργασία, τομείς που μόνο πλεονεκτήματα θα είχε όποιος επιχειρούσε να τους ακολουθήσει. Εξάλλου η Ελλάδα χρόνια τώρα στηρίζει την οικονομία της στη πλούσια ελληνική γη. Όσο κατά καιρούς και να πλήττει αυτή την ζώνη της, εκείνη καταφέρνει και μένει αλώβητη, έτοιμη να βοηθήσει όποτε χρειαστεί.
Η νοοτροπία πως οι σπουδές προσδίδουν κύρος και προσφέρουν την ευκαιρία για μεγαλεπήβολα σχέδια, πρέπει μια για πάντα να ξεπεραστούν. Την ποιότητα και το επίπεδο της ζωής μας δε τα καθορίζει ούτε το επάγγελμα ούτε οι σπουδές μας, αλλά εμείς οι ίδιοι, ο τρόπος δράσης και τα ενδιαφέροντα που επιλέγουμε.
Όταν ομως η κοινωνία αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της νεολαίας της, τότε μονόδρομος θεωρείται η μετανάστευση στο εξωτερικό. Όσοι ωστόσο δε καταφεύγουν σε αυτή τη λύση, της ξενιτιάς, εξαναγκάζονται σε ετεροαπασχόληση, ώστε να καλύψουν τα προς το ζην. Αυτομάτως τα λαμπερά τους όνειρα καταρρέουν!
Ο κίνδυνος να απολέσει η Ελλάδα τα δημιουργικότερα πνεύματά της είναι πλέον πιο ορατός από ποτέ. Η διαρροή των πιο προσοντούχων νέων στο εξωτερικό καθιστά αδήριτη ανάγκη την αναστροφή των ρόλων. Δεν έχουν μονάχα οι νέοι την ευθύνη, το χρέος- κατά τα λόγια του ποιητή- να σώσουν τον κόσμο, αλλά η πολιτεία να καλλιεργήσει άμεσα ένα πρόσφορο έδαφος νέων ευκαιριών.
* Οι Μαριάννα Αλεξίου, Μαρινίκη Πούλιου και Κατερίνα Σανιδά παρακολουθούν το σεμινάριο δημοσιογραφικού λόγου του Citycampus!








