No Hate Speech Movement
Ένα ηλιόλουστο απόγευμα Κυριακής, επισκέφθηκα τα γραφεία της Hellenic Youth Participation, ενός οργανισμού που ασχολείται με τη μη τυπική μάθηση και το συντονισμό ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Παρακολούθησα ένα βιωματικό σεμινάριο, το οποίο είχε ως θέμα το No Hate Speech Movement, ένα κίνημα που στοχεύει στον περιορισμό των κρουσμάτων μίσους στο διαδίκτυο. Με καλωσόρισε η Ρένα, η trainer, μια απίστευτα φιλική κοπέλα. Μαζευτήκαμε γύρω στα 30 άτομα, τα οποία δε γνωριζόμασταν μεταξύ μας.
Αρχικά, ήταν άβολο να βρίσκεσαι σε ένα χώρο με 30 αγνώστους. Ωστόσο, κάναμε διάφορα παιχνίδια γνωριμίας. Ένα από αυτά ήταν να ζωγραφίσουμε το πρόσωπο του ανθρώπου που ήταν απέναντι μας και να του κάνουμε διάφορες ερωτήσεις, το οποίο έγινε με κυκλική ροή. Μέσα σε λίγα λεπτά, δημιουργήθηκε ένα κλίμα απίστευτης οικειότητας από όλους μας.
Στη συνέχεια, έγινε μια σύντομη παρουσίαση από τον υπεύθυνο της εκστρατείας του No Hate Speech Movement (εκστρατεία για τη ρητορική μίσους στην Ελλάδα). Η καμπάνια αυτή ξεκίνησε το 2012 στο Συμβούλιο της Ευρώπης και έχει ως εταίρο την Youthnet Hellas. Πρόκειται για μια προσπάθεια καταπολέμησης της ρητορικής μίσους, του ρατσισμού και των διακρίσεων στο διαδίκτυο. Μάλιστα, στο συγκεκριμένο κίνημα μπορείς να μοιραστείς την ιστορία σου ή τη γνώμη σου για το λόγο μίσους στο διαδίκτυο.
Η ρητορική μίσους, το λεγόμενο bullying στο διαδίκτυο, δε βασίζεται μόνο στον εμφανή ρατσισμό αλλά πολύ περισσότερο στον αφανή. Στηρίζεται σε εκείνα τα αρνητικά σχόλια, στα οποία δεν θα δώσεις πολύ μεγάλη σημασία. Το διαδίκτυο, πράγματι, προσφέρει απεριόριστη πρόσβαση σε πληροφορίες και ελευθερία έκφρασης. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι λίγες οι φορές που πολλοί από εμάς εκφράζουμε άσχημα σχόλια σε άτομα τα οποία δε γνωρίζουμε καν, χωρίς μάλιστα αυτό να μας αγχώνει, επειδή πιστεύουμε ότι ποτέ δεν θα μας μάθουν. Πώς όμως θα αντιδρούσαμε, αργότερα, εάν βρισκόμασταν εμείς στην θέση τους; Πόσο θα μας ενοχλούσε μία αντίστοιχη συμπεριφορά;
Μέσα από διάφορα παιχνίδια μη τυπικής μάθησης, εκείνο το απόγευμα της Κυριακής, συνειδητοποίησα και κάτι ακόμη πιο περίπλοκο. Η ρητορική μίσους βασίζεται πάνω σε φήμες και όχι σε πραγματικά γεγονότα. Είναι οι αντιλήψεις που έχουν διαμορφωθεί με το πέρασμα του χρόνου, τις έχουμε υιοθετήσει και θεωρούμε ότι είναι σωστές. Κρύβεται στις απλές και αυθόρμητες συζητήσεις που κάνουμε με τους φίλους μας, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Βέβαια, στην εποχή του διαδικτύου, οι άσχημες φήμες διαδίδονται πολύ πιο εύκολα και ταχύτατα.
Ένα παράδειγμα από αυτές τις φήμες αποτελούν οι κλασικές ατάκες «Έχω ακούσει ότι οι Αλβανοί δεν είναι καλοί.» ή «Λένε ότι οι μουσουλμάνοι βιάζουν τις γυναίκες, γιατί το λέει το Κοράνι.», ή ακόμη «Δεν έχω διαβάσει για κάτι, αλλά θεωρώ ότι έτσι είναι, γιατί κάτι άκουσα από κάποιον ή γιατί έτσι λένε.».
Αυτά τα στερεότυπα ακούγονται, διαδίδονται και συντελούν σε μια αποτελεσματική ρητορική μίσους, στη συγκεκριμένη περίπτωση κατά των μεταναστών.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα δραστηριότητα μη τυπικής μάθησης που κάναμε εκείνο το όμορφο απόγευμα της Κυριακής ήταν η εξής: είχαν βάλει στον καθένα μας ξεχωριστά ταμπέλες πίσω στη μπλούζα μας και κάθε άτομο είχε μια συγκεκριμένη ταυτότητα. Ο καθένας συμπεριφερόταν στον άλλον ανάλογα την ιδιότητα που είχε η ταυτότητα του.
Η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της μη τυπικής μάθησης. Μπαίνεις, για λίγο έστω, στη θέση του άλλου και τον καταλαβαίνεις ή τουλάχιστον, προσπαθείς να τον καταλάβεις. Με αυτό τον τρόπο, μαθαίνεις να του συμπεριφέρεσαι καλύτερα και πιο ανθρώπινα.
Εγώ είχα την ταμπέλα ενός πρόσφυγα. Τι μου είπαν όσοι με προσέγγισαν; «Δε θα ήθελα να είμαι ποτέ στην θέση σου. Είσαι θύμα πολέμου, χρειάζεσαι τη βοήθεια μου. Σε λυπάμαι! Πρέπει να φανείς δυνατός!»
Αυτές είναι κλασικές ατάκες που όλοι λίγο πολύ τις έχουμε ακούσει και πιστέψει για τους πρόσφυγες ή για ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. H συμπεριφορά σε κάποιον άνθρωπο με ένα συγκεκριμένο – άσχημο κατά βάση – τρόπο, σίγουρα δε βοηθάει, γιατί τον απομονώνει. Προσωπικά, θυμάμαι ακόμα τα αρνητικά συναισθήματα που με είχαν φορτίσει οι συγκεκριμένες εκφράσεις.
Αυτό το σεμινάριο με γέμισε σκέψεις, προβληματισμούς και συναισθήματα. Στο μέλλον, πιθανώς, όσοι το παρακολουθήσαμε θα έχουμε διαφορετική προσέγγιση στα κακεντρεχή σχόλια όχι μόνο στο διαδίκτυο αλλά και στην κανονική ζωή. Αν έχεις πέσει και εσύ θύμα ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο, μπορείς να μοιραστείς την ιστορία σου ή να πεις τη γνώμη σου στο No Hate Speech Movement.
Και για το τέλος, κάποιοι χρήσιμοι σύνδεσμοι:
http://www.nohatespeechmovement.org/join-the-movement, στο οποίο μπορείς να μοιραστείς το μήνυμα σου με χιλιάδες νέους στην Ευρώπη και στον κόσμο.
https://www.facebook.com/nohatespeechgreece, η ελληνική σελίδα της καμπάνιας του No Hate Speech Movement στο facebook, που μπορείς να μοιραστείς τη γνώμη σου.
Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!
Θέλεις να ενημερώνεσαι έγκυρα και κυρίως έγκαιρα με το πάτημα ενός κουμπιού; Κατέβασε την εφαρμογή μας από το Playstore (citycampus.gr) και διάβασε όλα τα νέα άρθρα εύκολα και γρήγορα!
