Τι θέμα να διαλέξω;
Κατά τη διάρκεια των σπουδών σου, σίγουρα κάτι θα σε έχει προσελκύσει, κάποιο από τα αναγνώσματα και ακούσματά σου θα σε έχει παρακινήσει περισσότερο από τα υπόλοιπα. Αυτό, λοιπόν, είναι πιθανά το θέμα με το οποίο θα καταπιαστείς! Μην ξεχνάς ότι θα αφιερώσεις πολύ χρόνο και καλό είναι η εργασία σου να αφορά κάτι που αγαπάς. Κρίμα είναι να το δεις απλά ως υποχρέωση και αγγαρεία, διότι αυτή η κατάσταση θα είναι από μόνη της αποκρουστική και θα σε οδηγήσει σε δυσκολίες.
Πότε πρέπει να καταλήξω στο θέμα μου;
Εγκαίρως! Στο επίπεδο σπουδών στο οποίο βρίσκεσαι, οι συμφοιτητές σου είναι πολλοί και οι καθηγητές δεν εποπτεύουν οποιαδήποτε εργασία. Ειδικά εάν πρόκειται για πτυχιακή ή διπλωματική, φρόντισε να κινηθείς εντός χρονικών περιθωρίων και να υποβάλεις άμεσα την πρόταση στον καθηγητή που επιθυμείς να επιβλέψει την εργασία σου, διότι οι καθηγητές σε αυτές τις περιπτώσεις δέχονται περιορισμένο αριθμό φοιτητών. Εάν δε γνωρίζεις κάποιον καθηγητή του οποίου τα ερευνητικά ενδιαφέροντα κινούνται γύρω από το θέμα σου, τότε μπορείς να ελέγξεις τους καταλόγους με το διδακτικό προσωπικό, που υπάρχει στον ιστότοπο κάθε σχολής.
Εάν πρόκειται για εξαμηνιαία εργασία (είτε στο προπτυχιακό είτε στο μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών), στο πλαίσιο δηλαδή ενός μαθήματος, και πάλι θα πρέπει να υποβάλεις νωρίς το θέμα σου, καθώς οι προθεσμίες θα πρέπει να τηρούνται κι εσύ να κατασταλάξεις ώστε να αρχίσεις να οργανώνεσαι.
Έχω στο μυαλό μου ένα γενικό πλαίσιο. Απευθύνομαι στον καθηγητή;
Προσοχή σε αυτό! Θα πρέπει να ξέρεις σε αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο τι είναι αυτό με το οποίο θα ήθελες να καταπιαστείς. Ο καθηγητής φυσικά και θα σε βοηθήσει να καταλήξεις, ωστόσο δεν είναι εκείνος που θα σου βρει το θέμα σου. Θα πρέπει ήδη να έχεις μελετήσει πριν απευθυνθείς εκεί, να έχεις κατά νου ένα συγκεκριμένο μοτίβο.
Και τώρα; Πώς οργανώνομαι;
Όπως σε κάθε τομέα, έτσι και εδώ, η καλή οργάνωση είναι το παν! Αρχικά, το πιο πιθανό είναι να σου προτείνει ο επιβλέπων καθηγητής κάποια βιβλιογραφία. Ξεκινάς, λοιπόν, να διαβάζεις και θα δεις πως η μια πηγή θα σε παραπέμπει στην άλλη. Έτσι, θα μαζεύεις σιγά σιγά το υλικό σου. Σε αυτό το σημείο, κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία ενός σχεδιαγράμματος, το οποίο σε γενικές γραμμές θα σε καθοδηγεί και με βάση το οποίο θα οργανώνεις αυτά τα οποία συλλέγεις. Επίσης, αντί να κρατάς σκόρπιες σημειώσεις σε τετράδια, καλό θα ήταν να ακολουθήσεις τη μέθοδο των δελτίων. Εάν δεν τη γνωρίζεις, φρόντισε να τη μάθεις. Μπορεί αρχικά να σου φανεί περίπλοκη, αλλά είναι η ενδεδειγμένη και θα σε βοηθήσει πολύ.
Για να βρεις όλα όσα χρειάζεσαι, δεν αρκεί απλά να ταξιδεύεις από τη μια πηγή στην άλλη, βέβαια. Θα πρέπει να κάνεις και χρήση των καταλόγων των βιβλιοθηκών της σχολής σου (και όχι μόνο), ψηφιακών και μη. Εάν δεν γνωρίζεις να χειρίζεσαι ανάλογα συστήματα, θα πρέπει να το μάθεις άμεσα, καθώς πρόκειται για απαραίτητο εργαλείο. Ακόμη, σωτήρια αποδεικνύονται site όπως το academia.edu, όπου μπορείς όχι μόνο να βρεις αξιόπιστο υλικό για την εργασία σου, αλλά και να «ανεβάσεις» δικό σου υλικό και να γνωστοποιήσεις τη δουλειά σου. Υπάρχουν και άλλα τέτοια χρήσιμα site, όπως το scholar.
Μάζεψα το υλικό μου. Από πού θα ξεκινήσω τη συγγραφή;
Όχι πάντως από την εισαγωγή! Μπορείς να ξεκινήσεις από κάποιο κεφάλαιο για το οποίο έχεις μαζέψει πολλά στοιχεία. Για παράδειγμα, από τη βιβλιογραφική επισκόπηση και την προηγούμενη έρευνα πάνω στο θέμα σου. Την Εισαγωγή θα τη γράψεις στο τέλος, όταν θα ξέρεις την πορεία της εργασίας σου επακριβώς και θα έχεις κατασταλάξει σε κάποια πράγματα, θα έχεις συνειδητοποιήσει άλλα και θα είσαι σε θέση να κρίνεις καλύτερα και να συνοψίσεις όσα θα ακολουθήσουν στο κύριο σώμα της εργασίας.
Προσοχή! Εάν η εργασία σου περιλαμβάνει έρευνα, θα πρέπει από πολύ νωρίς να ξεκινήσεις και τη συλλογή δεδομένων, διότι η οργάνωσή τους και η συναγωγή συμπερασμάτων απαιτεί χρόνο και αφοσίωση.
Κάθε πότε πρέπει να επικοινωνώ με τον καθηγητή;
Προσοχή και εδώ! Εννοείται ότι θα πρέπει να δρας βάσει υποδείξεων του καθηγητή σου και όχι ανεξάρτητα. Το καλύτερο θα ήταν να στέλνεις διάφορα τμήματα της εργασίας σου στον καθηγητή, να σου τα διορθώνει, να σου κάνει παρατηρήσεις και έπειτα να προχωράς. Διότι σκέψου τι θα γίνει εάν ο καθηγητής δει ξαφνικά σχεδόν όλη την εργασία σου μαζεμένη και επιθυμεί να την αλλάξεις ριζικά, με την προθεσμία υποβολής να εκπνέει.
Υπάρχει κάτι που θα πρέπει να προσέξω ιδιαίτερα;
Ναι! Αρχικά, θα πρέπει να διαβάζεις κριτικά. Δεν είναι όλες οι πηγές αξιόπιστες. Για παράδειγμα, δεν νοείται ως βιβλιογραφική παραπομπή το Wikipedia. Θα πρέπει να ξέρεις καλά τι είναι έγκυρο και τι όχι. Επιπλέον, πρόσεχε μην υποπέσεις στο σφάλμα της λογοκλοπής. Είναι ιδιαίτερα σύνηθες και μπορεί να το κάνει κανείς ακόμα και άθελά του λόγω απειρίας. Μην εμπιστεύεσαι τις εργασίες σου αλλού, μην κάνεις copy- paste από άλλες μελέτες (όχι μόνο δεν είναι σωστό, αλλά φαίνεται κιόλας!), μάθε να παραπέμπεις σωστά. Εάν δε σου το έχουν διδάξει, ρώτα τον καθηγητή σου, πάρε ειδικά σεμινάρια. Είναι πολύ βασικό και μπορεί να βρεθείς ξαφνικά με κυρώσεις.
Ακολούθησε αυτές τις συμβουλές και όλα θα πάνε καλά. Εξάλλου, κάθε αρχή και δύσκολη! Μελέτη, συγκρότηση, μεράκι! Το τρίπτυχο της επιτυχίας!
