Φωτογραφίες – σύμβολα κατά του φασισμού

του Άρη Αλεξίου

Ημέρα μνήμης της εξέγερσης του Πολυτεχνείου η σημερινή και το citycampus.gr τιμά τον εορτασμό, παραθέτοντας φωτογραφίες – σύμβολα που αποτελούν γροθιά στο φασιστικό καθεστώς.

Πέρασαν 48 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και την αιματηρή καταστολή της. Σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές φωτογραφίες των γεγονότων, κυριαρχούν οι ελληνικές σημαίες και τα συνθήματα που έχουν γραφτεί στις κολώνες της πύλης του Πολυτεχνείου. Οι φοιτητές γράφουν «ΕΞΩ αι ΗΠΑ», «ΕΞΩ ΤΟ ΝΑΤΟ», «ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ» ως κεντρικά συνθήματα της εξέγερσής τους (απουσιάζει μόνο το σύνθημα ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ).

Από το χθες…

Φωτογραφίες – σύμβολα
(Credit: The Heartfield Community of Heirs / VG Bild-Kunst, Bonn 2020. Akademie der Künste, Berlin)

Η παραπάνω συλλογή φωτογραφιών ανήκει στην Ακαδημία Τεχνών του Βερολίνου και  αποτελεί έργο του καλλιτέχνη John Heartfield (ο εικονιζόμενος που κρατά το ψαλίδι). Σε ένα πρωτοποριακό φωτομοντάζ για την εποχή (1928), ο Heartfield χρησιμοποιώντας τις φωτογραφίες ως όπλο, διεξήγαγε «πόλεμο» ενάντια στην προπαγάνδα και τα ψέματα της Γερμανίας του Χίτλερ. Η απήχηση των φωτογραφιών του ήταν τόσο μεγάλη που τον κατατάσσει ως έναν από τους πιο σημαντικούς και πρωτοποριακούς καλλιτέχνες στη μάχη κατά του φασισμού.

Αναλυτικά η συλλογή:

Use Photo as a Weapon! (1929) (The Heartfield Community of Heirs / VG Bild-Kunst, Bonn 2020. Akademie der Künste, Berlin)

 

Five Fingers Has the Hand (1928) ( The Heartfield Community of Heirs / VG Bild-Kunst, Bonn 2020. Akademie der Künste, Berlin)
I Tool in God’s Hand? Toy in Thyssen’s Hand! (Credit: The Heartfield Community of Heirs / VG Bild-Kunst, Bonn 2020. Akademie der Künste, Berlin)
Deutschland, Deutschland über alles (The Heartfield Community of Heirs / VG Bild-Kunst, Bonn 2020. Akademie der Künste, Berlin)
War and Corpses – The Last Hope of the Rich (Credit: The Heartfield Community of Heirs / VG Bild-Kunst, Bonn 2020. Akademie der Künste, Berlin)

…στο σήμερα

Η φωτογραφία τραβήχτηκε από τον Joe Giddens του Press Association τον Απρίλιο του 2017.

Το ήρεμο και ταυτόχρονα δυναμικό χαμόγελο της φωτογραφίας ανήκει στην Saffiyah Khan, ένα παιδί μεταναστών από τη Βοσνία που ζει στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας. Κατά τη διάρκεια μιας ολιγάριθμης πορείας του ακροδεξιού κόμματος EDL (English Defence League), η ίδια έσπευσε να υπερασπιστεί μια γυναίκα που είχε περικυκλωθεί από μέλη του EDL επειδή φορούσε χιτζάμπ (μαντίλα). Η αστυνομία που συνόδευε την πορεία έμεινε άπραγη μπροστά στο περιστατικό και η Saffiyah, που καθόταν παραδίπλα με την παρέα της, αποφάσισε να δράσει. Στο στιγμιότυπο έρχεται αντιμέτωπη με τον αρχηγό του EDL, ο οποίος στράφηκε εναντίον της. Το θάρρος, η ψυχραιμία και το χαμόγελο της κοπέλας ως απάντηση στις φωνές των ακροδεξιών, έγιναν πολύ γρήγορα σύμβολο κατά του φασισμού τόσο στην Αγγλία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο.

Εμπνευσμένη από το συγκεκριμένο καρέ, η εικονογράφος Χριστίνα Τσέβη με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο crosti, δημιούργησε ένα εξαιρετικό σκίτσο για τη γενναία πράξη της Saffiyah.

Το σκίτσο της Χριστίνας Τσέβη με αφορμή το περιστατικό.

Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του Citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!