“Η ποιοτική εκπαίδευση συνεπάγεται μικρές ομάδες διδασκαλίας, λίγους φοιτητές ανά διδάσκοντα. Επομένως, με στόχευση την οικονομία δεν μπορεί να γίνει δεκτός μικρότερος αριθμός διδασκόντων χάριν της τηλεκπαίδευσης.”
Η κ. Μαρία Ξέστερνου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και μέλος του ΣΕΠ του ΕΑΠ. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα είναι η διδασκαλία φιλολογικών μαθημάτων με την εφαρμογή λογισμικού.
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε με τον CEO του citycampus.gr Κωνσταντίνο Πολέμη και αποτελεί μέρος της δημοσιογραφικής έρευνας του citycampus.gr για την τηλεκπαίδευση στα Πανεπιστήμια.
Κ. Ξέστερνου, σας ευχαριστούμε για την αποδοχή της πρόσκλησης να μας μιλήσετε για την τηλεκπαίδευση. Πιστεύετε ότι η τηλεκπαίδευση, όπως προέκυψε και εφαρμόστηκε από την έναρξη της πανδημίας CoViD19 είναι μια αναγκαιότητα ή μια ευκαιρία και γιατί;
Η τηλεκπαίδευση είναι σίγουρα μια αναγκαιότητα. Αντικαθιστά τη δια ζώσης διδασκαλία. Μπορεί, παράλληλα, να δώσει και νέο νόημα στην εκπαίδευση, καθώς μπορεί να συνδυαστεί με περισσότερο προσωποποιημένη μάθηση και ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας. Ταυτόχρονα, η τηλεκπαίδευση αποτελεί και μια ευκαιρία να πεισθούν οι δύσπιστοι για τον ρόλο των νέων τεχνολογιών. Με την προϋπόθεση όμως, να μην χρησιμοποιείται απλά και μόνο ως εναλλακτικός τρόπος της δια ζώσης διδασκαλίας.
Πόσο εξοικειωμένη ήσασταν στην έναρξη της τηλεκπαίδευσης με τη συγκεκριμένη πρακτική;
Μπορώ να πω πως είμαι αρκετά εξοικειωμένη με τις πλατφόρμες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αυτό που χρειάστηκε να κάνω τώρα ήταν να προσαρμοσθώ στις πλατφόρμες τηλεμετάδοσης του μαθήματος, που είναι κάτι διαφορετικό.
Κατά την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης η αλληλεπίδρασή σας με τους φοιτητές μέχρι ποιο βαθμό επηρεάστηκε;
Επηρεάστηκε ως προς τη δυνατότητα αλληλεπίδρασής μου με τους φοιτητές μου. Στο πλαίσιο εκπόνησης ομαδικών εργασιών παρατήρησα μεγάλη βελτίωση, αφού αξιοποιήθηκαν περιβάλλοντα ομαδοσυνεργασίας. Από την άλλη, υπάρχει επίδραση με αρκετά μεγάλο αρνητικό πρόσημο ως προς το αμφίδρομο της επαφής και της επικοινωνίας, καθώς μας έλειψαν οι δείκτες επικοινωνίας (πχ. γλώσσα του σώματος).
Ποια πιστεύετε ότι ήταν η πιο αρνητική πτυχή ή επίπτωση της τηλεκπαίδευσης;
Θα έλεγα η έλλειψη ανατροφοδότησης στις διαλέξεις! «Τυφλοί Τειρεσίες» που αναρωτιούνται σε τακτά διαστήματα: «Ακούγομαι;» « Βλέπετε το διαμοιρασμό οθόνης μου;»
Ποια θεωρείτε ότι ήταν η πιο θετική πλευρά ή επίπτωση της τηλεκπαίδευσης;
Η εξοικονόμηση χρόνου λόγω της απάλειψης των μετακινήσεων. Ο χρόνος που εξοικονομήθηκε, αξιοποιήθηκε περισσότερο δημιουργικά.
Πιστεύετε ότι η τηλεκπαίδευση αποτελεί μια ευκαιρία για εξοικονόμηση οικονομικών πόρων στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο;
Δεν θεωρώ ότι πρέπει να σχετίζονται αυτά τα δύο. Η ποιοτική εκπαίδευση συνεπάγεται μικρές ομάδες διδασκαλίας, λίγους φοιτητές ανά διδάσκοντα. Επομένως, με στόχευση την οικονομία δεν μπορεί να γίνει δεκτός μικρότερος αριθμός διδασκόντων χάριν της τηλεκπαίδευσης.
Αντιθέτως, μεγάλο αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο φέρει η τηλεκπαίδευση στην οικονομία των τοπικών κοινωνιών, ειδικά όσον αφορά τα περιφερειακά πανεπιστήμια.
Επομένως, ποια είναι η άποψή σας για την οικονομική παράμετρο της τηλεκπαίδευσης;
Οφείλουμε να διασφαλίζουμε ως οργανωμένη πολιτεία πόρους για την ισότητα συμμετοχής και διασύνδεσης όλων.
Προσωπικά προτιμάτε τηλεκπαίδευση ή δια ζώσης εκπαίδευση και γιατί;
Στην παρούσα φάση λόγω συνθηκών θα προτιμούσα την τηλεκπαίδευση αλλά με εξασφαλισμένη την δυνατότητα αλληλεπίδρασης όλων των χρηστών με ανοικτές κάμερες.
Ιδανικά, ωστόσο, θα προτιμούσα ένα σύστημα με λιγότερες δια ζώσης διαλέξεις (ή με τηλεμετάδοση) και με περισσότερη συμμετοχή σε μελέτη εκπαιδευτικού υλικού, με ανάρτηση εργασιών και αλληλεπίδραση σε πλατφόρμες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Πιστεύετε ότι η τηλεκπαίδευση είναι ένας θεσμός που ήρθε για να μείνει μόνιμα έστω σε κάποια έκταση αν όχι συνολικά;
Θα μπορούσε να μείνει μόνιμα η τηλεκπαίδευση αλλά μόνο εάν προκύψουν νέες ανάγκες απομόνωσης του πληθυσμού. Η μορφή υλοποίησης της τηλεκπαίδευσης (που ουσιαστικά περιορίζεται μόνο στην τηλεμετάδοση διάλεξης) μπορεί να καθιερωθεί μόνο για την παροχή εκπαίδευσης σε απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές. Παράλληλα, από τη μικρή εμπειρία που έχω αυτό το διάστημα, δεν θεωρώ πως προσέφερε μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη δια ζώσης διδασκαλία.
Κ. Ξέστερνου, σας ευχαριστούμε θερμά για την συνέντευξη, αποτελεί τιμή για το citycampus.gr η συμμετοχή σας σε αυτή.
Και εγώ σας ευχαριστώ, σας εύχομαι καλή συνέχεια στο έργο σας.