“Στη δική μου φιλοσοφία η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν ήταν αναγκαιότητα ούτε και ευκαιρία που προέκυψε ξαφνικά από την πανδημία του CoVid19 ή όποια άλλη έρθει στο πέρασμα των χρόνων. Ήταν, είναι και θα είναι μια ακόμη μέθοδος εκπαίδευσης που μπορεί ένα Πανεπιστήμιο να χρησιμοποιήσει ανάλογα με το πρόγραμμα σπουδών και τους μαθησιακούς στόχους που επιθυμεί να επιτύχει στο ανάλογο κοινό.”

Ο κ. Νίκος Αντωνόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου με γνωστικό αντικείμενο την Επικοινωνία και Νέες Τεχνολογίες.

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε με τον CEO του citycampus.gr Κωνσταντίνο Πολέμη και αποτελεί μέρος της δημοσιογραφικής έρευνας του citycampus.gr για την τηλεκπαίδευση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Πιστεύετε ότι η τηλεκπαίδευση, όπως προέκυψε και εφαρμόστηκε από την έναρξη της πανδημίας CoVid19 είναι μια αναγκαιότητα ή μια ευκαιρία και γιατί;

Στη δική μου φιλοσοφία η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν ήταν αναγκαιότητα ούτε και ευκαιρία που προέκυψε ξαφνικά από την πανδημία του CoVid19 ή όποια άλλη έρθει στο πέρασμα των χρόνων. Ήταν, είναι και θα είναι μια ακόμη μέθοδος εκπαίδευσης που μπορεί ένα Πανεπιστήμιο να χρησιμοποιήσει ανάλογα με το πρόγραμμα σπουδών και τους μαθησιακούς στόχους που επιθυμεί να επιτύχει στο ανάλογο κοινό.

Πόσο εξοικειωμένος ήσασταν στην έναρξη της τηλεκπαίδευσης με τη συγκεκριμένη πρακτική;

Ήμουν εξοικειωμένος με τη συγκεκριμένη πρακτική λόγω εφαρμογής της τα προηγούμενα έτη. Ενώ συγχρόνως έχουμε δημοσιεύσει σε συνεργασία με άλλους συναδέλφους ερευνητικές εργασίες πάνω στον συγκεκριμένο τομέα. Πρώτη φορά το 2015, είχα διδάξει με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μαζί με τον αγαπητό συνάδελφο Καθηγητή κ. Ανδρέα Βέγλη στο πλαίσιο προγράμματος “Δια Βίου Μάθησης” που είχε την έδρα του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Οι συμμετέχοντες είχαν συνδεθεί μέσω των προσωπικών τους υπολογιστών από Αλεξανδρούπολη, Σάπες, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Βόλο, Πρέβεζα, Αθήνα και Άμστερνταμ. Δείτε σχετική εικόνα http://antonopoulos.info/wp-content/uploads/2015/01/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7.jpg

Επιπλέον, απέκτησα σημαντική εμπειρία και ως μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού από το 2017 στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο σε προπτυχιακό επίπεδο και σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.

Ποια πιστεύετε ότι ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισαν οι φοιτητές σας κατά την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης;

Η μεγάλη δυσκολία ξεκινά όταν οι φοιτητές/τριες μας δεν το επέλεξαν, δεν ήταν επιλογή τους. Ξαφνικά βρέθηκαν να παρακολουθούν προγράμματα σπουδών με πολλές ώρες διαλέξεων και μεγάλο όγκο εργασιών, των οποίων η αρχική δομή τους αφορούσε δια ζώσης εκπαίδευση.

Ήταν έτοιμο το Τμήμα σας να αντιμετωπίσει τις πρώτες δυσκολίες που προέκυψαν από την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης;

Το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου σίγουρα έχει μαθήματα που μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση στο προπτυχιακό του πρόγραμμα σπουδών. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα θεωρίες και εργαστήρια, με βάση τη νέα πραγματικότητα, προχώρησαν στις αλλαγές ώστε όλα τα μαθήματα να πραγματοποιηθούν χωρίς προβλήματα. Να αναφέρω επίσης, πως το Τμήμα προσφέρει μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών με τίτλο Νέα Μέσα Επικοινωνίας και Ψηφιακό Μάρκετινγκ το οποίο από την ίδρυση του πραγματοποιεί κατά 50% διδασκαλία μαθημάτων με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης προκειμένου να διευκολυνθούν οι φοιτητές/τριες εκτός Κεφαλονιάς. Με τις αλλαγές λόγω CoVid19, τροποποιήθηκε το πρόγραμμα και όλα τα μαθήματα ενώ για το παρόν εξάμηνο πραγματοποιούνται εξ αποστάσεως ώστε να μειωθούν οι μετακινήσεις των φοιτητών/τριων αλλά και να ολοκληρωθεί το εξάμηνο με επιτυχία.

Η αλληλεπίδρασή σας με τους φοιτητές μέχρι ποιο βαθμό επηρεάστηκε;

Η οπτική επαφή και η αλληλεπίδραση σε φυσικό χώρο δεν μπορεί να αντικατασταθεί απόλυτα αυτή τη χρονική στιγμή, με την ψηφιακή παρουσία. Το να βλέπεις σε τετράγωνα τους φοιτητές/τριες και να τους ακούς μέσα από τα ηχεία ή τα ακουστικά σου και να μιλάς μέσα από το μικρόφωνο είναι μια συνήθεια που μπορείς αν θέλεις να την αποδεχθείς γιατί είναι για το καλό όλων και να ανακαλύψεις νέους τρόπους επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης ή να είσαι αρνητικός και να μείνεις στάσιμος.

Κατά πόσο διαφέρει η διδασκαλία με τηλεκπαίδευση αντικειμένων που απαιτούν εργαστήρια και εξοικείωση με τεχνικές μεθόδους από την δια ζώσης; Πώς προσαρμόσατε τη χρήση των εργαστηρίων σας στις απαιτήσεις της τηλεκπαίδευσης;

Τα εργαστηριακά μαθήματα προσαρμόστηκαν, όπως είναι φυσιολογικό, στην επίδειξη της άσκησης από τον διδάσκοντα/ουσα και στη συνέχεια να προσπαθήσουν με όσα μέσα διαθέτουν οι φοιτητές/τριες να την πραγματοποιήσουν και να την αποστείλουν για διόρθωση και σχόλια. Βρέθηκαν τρόποι ώστε να χρησιμοποιηθούν δωρεάν διαδικτυακά εργαλεία με διαφορετικές προσεγγίσεις ώστε το κάθε σπίτι να γίνει εργαστήριο μάθησης και εκπαίδευσης.

Πιστεύετε ότι η τηλεκπαίδευση αποτελεί μια ευκαιρία για εξοικονόμηση οικονομικών πόρων στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο; Ποια είναι η άποψή σας για την οικονομική παράμετρο της τηλεκπαίδευσης;

Το ζήτημα αυτό για να το αναλύσουμε θα πρέπει να διαθέτω οικονομικά δεδομένα και αναλύσεις που δεν τα γνωρίζω καθώς δεν είναι του αντικειμένου μου.

Προσωπικά προτιμάτε τηλεκπαίδευση ή δια ζώσης εκπαίδευση και γιατί;

Προσωπικά ανάλογα με το πρόγραμμα σπουδών και τους στόχους του, με ενδιαφέρουν όλες οι μέθοδοι εκπαίδευσης. Μου αρέσουν οι προκλήσεις που υπάρχουν στη δια ζώσης όσο στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση αφού μπορούμε να εξελιχθούμε και εμείς ως διδάσκοντες, ως άτομα και ως κοινωνία μέσα από αυτές.

Πιστεύετε ότι η τηλεκπαίδευση είναι ένας θεσμός που ήρθε για να μείνει μόνιμα έστω σε κάποια έκταση αν όχι συνολικά; Ποια είναι η άποψή σας στο ζήτημα;

Το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου διαθέτει μέρος του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών του όπως ορίζει και ο νόμος, με εξ αποστάσεως εκπαίδευση, όπως πράττουν και άλλα Τμήματα. Δεν θεωρώ πως ήρθαν τώρα αλλά ήταν εδώ, θα είναι και θα συνεχίσουν να υπάρχουν όλες οι μορφές και οι μέθοδοι εκπαίδευσης όσο υπάρχουν φοιτητές/τριες που έχουν ενδιαφέρον να αποκτήσουν νέες γνώσεις και να ανακαλύψουν καινούργια μονοπάτια.