#Debate: Πολιτικές παρατάξεις στα Πανεπιστήμια

του Στάθη Ζωγόγιαννη και της Αθανασίας Μπακαράκη*

Τα τελευταία χρόνια όλο και μεγαλύτερη αποχή σημειώνεται στις φοιτητικές εκλογές, με αποτέλεσμα να αναρωτιόμαστε αν πρέπει ή όχι να υφίστανται οι πολιτικές παρατάξεις στα Πανεπιστήμια. Όπως και σε κάθε ζήτημα, υπάρχουν δύο πλευρές, έτσι και στο συγκεκριμένο, υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

#Υπέρ: Ποιος φοβάται τον υγιή συναγωνισμό;

Παρατάξεις για το μεγαλύτερο μέρος των φοιτητών ή και εκτός φοιτητών δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Είναι, όμως, η αλήθεια αυτή;

Οι φοιτητικές παρατάξεις αποτελούνται από το διοικητικό συμβούλιο που ορίζεται, τον εκπρόσωπο του απλού φοιτητή για ζητήματα, σχετικά με το αντικείμενο σπουδών του και όχι μόνο. Τα αιτήματα των φοιτητών παρουσιάζονται από τους εκπροσώπους στις συνελεύσεις. Αυτό συμβαίνει, καθώς δεν μπορεί να καταστεί δυνατό κάθε φοιτητής να εκφράσει τον προβληματισμό του. Οι λύσεις δίνονται συλλογικά και όχι ατομικά. Οι εκπρόσωποι των φοιτητών είναι αρμόδιοι για θέματα που αφορούν στη σίτιση της φοιτητικής κοινότητας, τη σωστή ενημέρωσή τους για ακαδημαϊκά θέματα, όπως για παράδειγμα, την ανακοίνωση του προγράμματος της εξεταστικής, αλλά και επιπρόσθετα θέματα που προκύπτουν σχετικά με το αντικείμενο σπουδών. 

Ο τρόπος λειτουργίας των φοιτητικών παρατάξεων παρομοιάζεται με εκείνον που περιγράφει το πως διενεργεί η κοινωνία και τα μέλη της. Η πολιτικοποίηση των νέων ανθρώπων είναι πολύ σημαντική. Με την είσοδο, επομένως, στο χώρο της σχολής, οι φοιτητές έρχονται σε επαφή με ιδεολογίες διαφόρων παρατάξεων που σε ένα γενικό πλαίσιο έχουν κοινά στοιχεία με τα χαρακτηριστικά των κομμάτων. Συνεπώς, οι φοιτητές με τη γνώση που μπορούν να αποκτήσουν μέσα από την συμμετοχή τους ή έστω μόνο την απλή ενημέρωσή τους, θα μπορούν να αναγνωρίσουν, να αποφασίσουν και να επιλέξουν το κόμμα που θα τους εκφράζει καλύτερα, αλλά και τον πολιτικό χώρο, στον οποίο θα ανήκουν. Η παρουσίαση διαφορετικών ιδεολογιών και απόψεων και η ελευθερία επιλογής τους, αποτελεί αποκορύφωμα της δημοκρατίας.

Οι πολιτικές παρατάξεις προωθούν την συλλογική άποψη, αφού δε λειτουργούν ατομικά, αλλά συλλογικά. Είναι αλήθεια πως η ηλικία αυτή συνιστά πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Οι παρατάξεις προωθούν τον υγιή συναγωνισμό, καθώς οι νέοι μπαίνουν στη διαδικασία να έρχονται αντιμέτωποι από μικρή ηλικία με καθημερινά προβλήματα της ζωής.

Αν, λοιπόν, οι φοιτητικές παρατάξεις χρησιμοποιούνται ως μέσον, με σωστό και ωφέλιμο προς τον φοιτητή τρόπο, τότε, θα μπορούν σε συνεργασία με το φοιτητικό κόσμο, να προβαίνουν σε ενέργειες με στόχο την κάλυψη των συμφερόντων του.

#Κατά: Πολιτικοποίηση και όχι…κομματοποίηση

Προσωπικά, υποστηρίζω πως είναι ανώφελη η ύπαρξη των πολιτικών παρατάξεων στα πανεπιστήμια, θέση στην οποία δεν είναι δύσκολο να καταλήξει κανείς, εάν βέβαια κοιτάξει πίσω από την βιτρίνα που παρουσιάζει για χρέος της κάθε φοιτητική πολιτική παράταξη.

Ο κυριότερος σκοπός που πρεσβεύουν οι φοιτητικές παρατάξεις είναι η αφύπνιση της πολιτικής συνείδησης του φοιτητή, η συμμετοχή του στα κοινά, ώστε να διαδραματίσει ρόλο στην λήψη αποφάσεων, προς όφελος της ακαδημαϊκής  κοινότητας, στην οποία ανήκει. Θέση, όμως, που δεν ευσταθεί. Αυτό ισχύει, καθώς, δε χρειάζεται να είμαστε κομματοποιημένοι για να αποκτήσουμε πολιτική συνείδηση. Στα πανεπιστήμια συγκεκριμένα, μπορούμε να προωθούμε και να κάνουμε πράξη τα αιτήματα των φοιτητών, χωρίς απαραίτητα να χωριζόμαστε σε παρατάξεις. Η πολιτική συνείδηση είναι κάτι πάνω και πέρα από μια κομματική προσέγγιση, με τη στενή έννοια του όρου. Είναι προϊόν βαθύ στοχασμού και δημοκρατικής παιδείας και απαιτεί πολύ χρόνο, προκειμένου να επεξεργαστούμε  αυτές τις ιδέες και στο τέλος, να γίνουν δικές μας κι όχι να τις υιοθετήσουμε άκριτα.

Είναι ευρέως γνωστό ότι η συνήθης τακτική των πολιτικών παρατάξεων είναι η τακτική του ανταγωνισμού, που έγκειται στο ποιος θα προσελκύσει τους περισσότερους ψηφοφόρους, κι όταν αυτή τίθεται ως προτεραιότητα, έχει ως άμεση συνέπεια τον παραγκωνισμό των ζητημάτων μείζονος σημασίας, τον διαμελισμό της φοιτητικής κοινότητας σε στρατόπεδα και την επικράτηση ενός κλίματος διχασμού σε αυτή. Οι παραπάνω τακτικές δεν αρμόζουν στον χώρο του Πανεπιστημίου, όπου προάγεται η μόρφωση, η παιδεία, η καλλιέργεια και η διεύρυνση του πνεύματος, για τον απλούστερο λόγο, ότι το όφελος για την ακαδημαϊκή κοινότητα είναι ένα και κοινό για όλους, συνεπώς, κοινή θα έπρεπε να είναι και η πορεία για την επίτευξή του.

Ας μην λησμονούμε ότι το πανεπιστήμιο αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας, άρα και οι παρατάξεις που δρουν στα πλαίσια του ακαδημαϊκού χώρου έχουν τον ίδιο λόγο ύπαρξης με τα εθνικά πολιτικά κόμματα: ασκούν ένα είδος προπαγάνδας, καθώς προβαίνουν στην διάδοση ιδεών και αποβλέπουν στην προσέλκυση ψηφοφόρων, υπηρετούν τις ίδιες ιδεολογίες, εξυπηρετούν τα ίδια συμφέροντα και κινούνται από πελατειακές σχέσεις.

Δεν προασπίζω απαραίτητα την κατάργησή τους -αν αυτό δεν είναι δυνατό-, αλλά θα ήταν μια καλή αρχή, αν έστω άλλαζε αυτός ο αναχρονιστικός τρόπος λειτουργίας τους.

∗Φοιτητές Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου που ασκούν την επίσημη Πρακτική τους στο citycampus.gr.

Αν σας ενδιαφέρουν τα άρθρα #Debate, μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα, εδώ.



Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!

Θέλεις να ενημερώνεσαι έγκυρα και κυρίως έγκαιρα με το πάτημα ενός κουμπιού; Κατέβασε την εφαρμογή μας από το Playstore (citycampus.gr) και διάβασε όλα τα νέα άρθρα εύκολα και γρήγορα!