Πνευματική Ιδιοκτησία: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Του Κωνσταντίνου Πιπίνη

“Από την μία, η πληροφορία θέλει να είναι ακριβή, γιατί έχει τόσο μεγάλη αξία. Η σωστή πληροφορία στο σωστό μέρος μπορεί απλά να σου αλλάξει την ζωή. Από την άλλη, η πληροφορία θέλει να είναι ελεύθερη, γιατί το κόστος μεταφόρτωσής της γίνεται όλο και μικρότερο. Και αυτά τα δύο μάχονται μεταξύ τους.”, Στιούαρτ Μπραντ

Οι νόμοι περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας έρχονται να πλαισιώσουν τον τρόπο με τον οποίο διανέμεται η πληροφορία. Το νομικό αυτό πλαίσιο είναι πολύ περίπλοκο και διαφέρει από χώρα σε χώρα (Η Ελλάδα για παράδειγμα έχει 58 νόμους και 82 διεθνείς συμβάσεις).

Παρά την πολυπλοκότητα του πλαισίου αυτού, η Πνευματική Ιδιοκτησία αποτελείται από τους παρακάτω βασικούς τομείς:

Πνευματικά Δικαιώματα (Copyrights)

Τα πνευματικά δικαιώματα προστατεύουν πρωτότυπα έργα του δημιουργού, όπως η λογοτεχνία, η μουσική, καλλιτεχνικά έργα, και λογισμικό ηλεκτρονικών υπολογιστών. Εξασφαλίζουν ότι ο κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων, θα έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να αναπαράγει, προσαρμόζει, και διανέμει το έργο. Τα Πνευματικά Δικαιώματα θεσμοθετούνται από τη στιγμή που το έργο έχει δημιουργηθεί. Η καταγραφή σε μητρώο είναι προαιρετική αλλά δίνει μεγαλύτερη ασφάλεια στον δημιουργό και του επιτρέπει να κινηθεί δικαστικά.

Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (Patents)

Ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας παρέχει δικαιώματα ιδιοκτησίας για τις εφευρέσεις, επιτρέποντας στον κάτοχο του, το μονοπώλιο της παραγωγής, πώλησης, χρήσης ή μεταποίησης της εφεύρεσης. Η απόκτησή του γίνεται έπειτα από κατάθεση σχετικής αίτησης στον αντίστοιχο φορέα (ΟΒΙ για Ελλάδα), αλλά η όλη διαδικασία είναι αρκετά πολύπλοκη και συνήθως συνιστάται η προσφυγή σε δικηγορικό γραφείο εξειδικευμένο στον εν λόγω τομέα.

Εμπορικά Σήματα (Trademarks)

Ένα εμπορικό σήμα είναι μια λέξη, φράση, σύμβολο, ή σχέδιο που διακρίνει την προέλευση των προϊόντων μιας επιχείρησης από τους ανταγωνιστές της. Για παράδειγμα, μήλο της Apple προσδιορίζει τις ηλεκτρονικές συσκευές που κατασκευάζονται από τη Apple. Παρότι τα δικαιώματα κατοχυρώνονται με την χρήση του Εμπορικού Σήματος, συνιστάται η καταγραφή σε μητρώο, μία διαδικασία που είναι το ίδιο πολύπλοκη με αυτή των πατεντών και συνιστάται και πάλη η βοήθεια από εξειδικευμένο δικηγόρο.

Εμπορικά Μυστικά (Trade Secrets)

Ένα εμπορικό μυστικό είναι ένας τύπος, διαδικασία, συσκευή, ή άλλου είδους πληροφορία, την οποία η εταιρία κρατάει μυστική για να έχει πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της. Σε αντίθεση με τα άλλα είδη πνευματικής ιδιοκτησίας, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί η προστασία από την αντιγραφή εμπορικών μυστικών. Αντ’αυτού, η προστασία διαρκεί μόνο για όσο διάστημα λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα για τον έλεγχο διαρροών και χρήσης της πληροφορίας. Οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν συμφωνητικά εχεμύθειας (σύμβαση εμπιστευτικότητας), περιορισμένη πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες, περιοριστικές ρήτρες σε πρώην υπαλλήλους, καθώς και άλλες πρακτικές ασφαλείας για να διατηρηθεί το εμπορικό απόρρητο.

Όλοι οι νόμοι που σχετίζονται με την Πνευματική Ιδιοκτησία έχουν ισχύ μόνο σε τοπικό επίπεδο. Από την άλλη, υπάρχουν διεθνής συμβάσεις (Paris Convention for the Protection of Industrial Property, Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights) αλλά και οργανισμοί (WIPO, ARIPO, EPO) που προσπαθούν να διασφαλίσουν την προστασία των δημιουργών σε όλες τις χώρες μέλη.

Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του Citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!

Θέλεις να ενημερώνεσαι έγκυρα και γρήγορα με το πάτημα ενός κουμπιού; Κατέβασε την εφαρμογή μας από το Playstore (citycampus.gr) και διάβασε όλα τα νέα άρθρα εύκολα και γρήγορα!