9 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς
της Κάλλιας Χρηστάκη
Κάθε παγκόσμια ημέρα έχει διττή σημασία, της υπενθύμισης και της ενεργοποίησης. Η 9η Δεκεμβρίου ήρθε για να μας υπενθυμίσει για άλλη μια χρονιά την διαφθορά, που πλήττει την παγκόσμια κοινότητα, και να μας ενεργοποιήσει για την καταπολέμηση της. Η σημερινή ημέρα, λοιπόν, καθιερώθηκε ως παγκόσμια ημέρα κατά της διαφθοράς, επειδή σαν σήμερα το 2003 η γενική συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε την Συνθήκη κατά της διαφθοράς. Η μη κυβερνητική οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια» αγωνίζεται παγκοσμίως για τη διαφθορά και αναλαμβάνει τις σχετικές πρωτοβουλίες επί του θέματος.
Η λέξη διαφθορά έχει ως δεύτερο συνθετικό το ρήμα φθείρω και ορίζεται ως η καταπάτηση των ηθικών και των νομικών κανόνων από έναν υπάλληλο ή λειτουργό. Συνήθης τρόπος παραβίασης αποτελεί η δωροδοκία. Άλλοι τρόποι είναι ο εκβιασμός και η κατάχρηση εξουσίας με απώτερο σκοπό το προσωπικό όφελος.
Κυρίαρχο στοιχείο της διαφθοράς είναι ότι όλοι γνωρίζουμε την ύπαρξη της αλλά ελάχιστοι δραστηριοποιούνται για την εξάλειψη της. Οι περισσότεροι επιλέγουν εσκεμμένα την αδιαφορία, σκεπτόμενοι ότι τους «βολεύει» η επικρατέστερη κατάσταση.
Στην ελληνική πραγματικότητα κυριαρχούν τα γνωστά σε όλους μας «φακελάκια». Το «φακελάκι» δημιουργεί μια ψευδαίσθηση της ικανοποίησης ότι όλα θα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο. Ουσιαστικά, όμως, υποτιμούν τον ίδιο τους τον εαυτό αλλά και τον συμμετέχοντα στη διαφθορά. Με λίγα λόγια, επικρατεί η απουσία εμπιστοσύνης και αυτή μεταφέρεται ασυνείδητα και στις διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου. Παρατηρείται, επίσης, το εξής φαινόμενο: οι Έλληνες φοιτητές να έχουν φτάσει σε σημείο να δίνουν φακελάκι για να περάσουν ένα μάθημα.
Στον παρακάτω χάρτη βλέπουμε τις διεφθαρμένες χώρες με έντονο κόκκινο χρώμα, ενώ τις λιγότερο διεφθαρμένες χώρες με πορτοκαλί και κίτρινο. Δυστυχώς, το χρώμα που κυριαρχεί είναι το κόκκινο και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Η Ελλάδα, αν παρατηρήσετε, βρίσκεται σε πορτοκαλί χρώμα. Βρισκόταν το 2016 στην 69η θέση σε σύνολο 176 χωρών, ενώ στην τελευταία μέτρηση τον Ιανουάριο του 2019 ανέβηκε 9 θέσεις και βρίσκεται στην 60η θέση. Όμως, μην εφησυχάζεστε.
Συνοψίζοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η διαφθορά βρίσκεται ανάμεσά μας και είναι στο χέρι του καθενός να μην «συγκατοικεί» δίπλα μας. Η διαφθορά διογκώνεται, αντί να εξοντώνεται. Γι’ αυτό, είναι απαραίτητο να υπάρχει μια κοινή γνώμη που επαγρυπνά και δεν επιτρέπει την ύπαρξη διαφθοράς στη χώρα.