Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας
της Ειρήνης Νοταρά
Η Ιστορία της Διακήρυξης
Η 3η Μαΐου είναι ημέρα αφιερωμένη στην ελευθερία του Τύπου. Η επέτειος καθιερώθηκε σε ανάμνηση της Διακήρυξης του Βίντχουκ. Ήταν εκεί, στην πρωτεύουσα της Ναμίμπια, όπου με πρωτοβουλία της UNESCO, Αφρικανοί δημοσιογράφοι συγκεντρώθηκαν και υπέγραψαν την Διακήρυξη του Βίντχουκ για την ανάπτυξη μιας ελεύθερης, ανεξάρτητης και πλουραλιστικής δημοσιογραφίας. Η διαδικασία διήρκησε πέντε ημέρες, τελειώνοντας στις 3 Μαΐου του 1991. Η ημερομηνία αυτή, καθιερώθηκε το 1993 ως η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας.
Σημασία
Η διακήρυξη, πέρα από το ότι ενέπνευσε την σύνταξη μιας πληθώρας παρόμοιων εγγράφων ανά τον κόσμο, αποτελεί την υπενθύμιση της σημασίας της ελευθεροτυπίας. Η ελευθερία της έκφρασης και του Τύπου αποτελούν οργανικά στοιχεία του δημοκρατικού πολιτεύματος: Σ ’ένα έδαφος λογοκρισίας, είναι αδύνατο να ανθίσει μια φιλελεύθερη κοινωνία πολιτών. Χωρίς έναν Τύπο «ελεύθερο, ανεξάρτητο και πλουραλιστικό» το πολίτευμα παύει να πηγάζει από τους πολίτες, για τους πολίτες. Η δημοκρατία γίνεται κενή περιεχομένου, ένα προσωπείο νομιμοποίησης για απολυταρχικές εξουσίες. Δεν αποτελεί έκπληξη, που ο Τύπος αποτελεί ένα από τα πρώτα θύματα των αυταρχικών καθεστώτων.
Κατοχυρωμένη συνταγματικά αλλά και από τον ΟΗΕ, η ελεύθερη δημοσιογραφία υπηρετεί τον κάθε πολίτη, με καθήκον να πληροφορεί, να αποκαλύπτει και να ελέγχει τη δημόσια σφαίρα. Μέσα σ’ ένα χάος πληροφοριών, ο Τύπος θα ρίξει φως στις άγνωστες πλευρές της δημοσιότητας. Πολύ περισσότερο, είναι αυτός που μπορεί, και πρέπει να παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για την αποτελεσματική και νόμιμη λειτουργία της κοινωνίας των πολιτών. Πηγάζοντας από την ελευθερία της έκφρασης, είναι θεμελιώδες δικαίωμα του δημοσιογράφου να μπορεί να εκτελεί το καθήκον του χωρίς εκφοβισμό.
Η διακήρυξη συντάχθηκε σε μια περίοδο όταν οι αφρικανικές συγκρούσεις και ο Ψυχρός Πόλεμος υπονόμευαν πολλά από τα δημοκρατικά θεμέλια, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος της ελεύθερης έκφρασης και πληροφόρησης. Ας αποτελέσει, λοιπόν, η επέτειος της Παγκόσμιας Ημέρας Ελευθεροτυπίας το έναυσμα για να αναρωτηθούμε πόσο σημαντικό και αναγκαίο είναι να υπερασπιστούμε ένα από τα βασικά μας δικαιώματα, πόσο μάλλον σε μια περίοδο όπου κυριαρχεί η δυσπιστία και φωνές των δημοσιογράφων πνίγονται με τη βία.
Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!
Θέλεις να ενημερώνεσαι έγκυρα και κυρίως έγκαιρα με το πάτημα ενός κουμπιού; Κατέβασε την εφαρμογή μας από το Playstore (citycampus.gr) και διάβασε όλα τα νέα άρθρα εύκολα και γρήγορα!
