Οι Δούλες
Της Έλενας Σκούφου
Θέατρο Ελπίδας
Πρωταγωνιστούν: Μ. Ιωαννίδου, Ρ. Πρέβεζα, Λ. Παναγιωτοπούλου
Μετάφραση: Τ. Μπούτου
Σκηνοθεσία: Μ. Δεστούνης
Σκηνικά / Κουστούμια: Κ. Μήλιου
Μουσική επιμέλεια: Γ. Χαβδάτος
Πρόκειται για μια θεατρική παράσταση, υπό την σκηνοθετική επιμέλεια του Μ. Δεστούνη, βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Γάλλου συγγραφέα Ζαν Ζενέ, το οποίο αποτελεί σταθμό της παγκόσμιας λογοτεχνίας, εξαιτίας της υπόθεσης, η οποία τάραξε τα νερά της τότε συγγραφικής παραγωγής.
Με τον πυρήνα του έργου να βασίζεται στο πολυσυζητημένο «έγκλημα του αιώνα στη Γαλλία» παρουσιάζεται η ιστορία των αδελφών Κλαιρ -τον ρόλο της οποίας ενσαρκώνει η Ρ. Πρέβεζα- και Σολάνζ -Μ. Ιωαννίδου- οι οποίες εργάζονται στο σπίτι της πλούσιας Κυρίας τους -Λ. Παναγιωτοπούλου- που τις υποτιμά και τις καταπιέζει. Η μόνη διέξοδος των δύο κοριτσιών από τη βάναυση καθημερινότητα της δουλείας, της τιμωρίας και του εξευτελισμού, αποτελεί ένα παιχνίδι αλλαγής ρόλων που έχουν εφεύρει, στο οποίο η Κλαιρ γίνεται Κυρία και η Σολάνζ, Κλαιρ.
Μέσα στο ασφυκτικό περιβάλλον του σπιτιού αυτή η μεταμφίεση με τα ακριβά φορέματα και τα λαμπερά στολίδια, μοιάζει στα μάτια τους σωτήρια. Διαρκεί, ωστόσο λίγο, έως ότου γυρίσει η Κυρία σπίτι και το μαρτύριο ξεκινά απ’ την αρχή. Τότε είναι που οι αδελφές αποφασίζουν να εμπλέξουν με ψεύτικες κατηγορίες τον σύζυγο της Κυρίας τους σε υπόθεση κλοπής και να τον στείλουν στη φυλακή, προκειμένου η Κυρία να μείνει μόνη της στο σπίτι και να βρουν πιο εύκολα την ευκαιρία να την δηλητηριάσουν.
Ύστερα από μάταιες προσπάθειες, φτάνει η στιγμή που ο Κύριος είναι πια ελεύθερος, γεγονός που αποκαλύπτουν άθελά τους στην Κυρία, η οποία ευθύς αμέσως τρέχει περιχαρής να τον συναντήσει, αφήνοντας πίσω την Κλαιρ και την Σολάνζ, απογοητευμένες που ναυάγησε για άλλη μια φορά το σχέδιό τους.
Και τότε ξεδιπλώνεται η σκοτεινότερη πτυχή της παράστασης, μέσα σε βίντατζ σκηνικά και αέρα αστικής Γαλλίας του ’30. Οι δύο αδελφές παίζουν για τελευταία φορά το ιδιόμορφο παιχνίδι τους, το οποίο δεν θα διακοπεί, όπως συνήθως, βιαστικά μετά την άφιξη της Κυρίας, ούτε θα τις μεταφέρει σε μια πιο ανώδυνη πραγματικότητα. Αντιθέτως, το παιχνίδι θα συνεχιστεί, δεν θα σταματήσει από κανέναν, τα κορίτσια δεν θα ταξιδέψουν εκτός πραγματικότητας, μα θα βιώσουν την παραφροσύνη στο οξύτερο επίπεδο.
Το πορσελάνινο σερβίτσιο με το δηλητηριασμένο τίλιο στέκει ακόμα στο τραπέζι. Η Κυρία δεν το ήπιε. Έχει κρυώσει πια. Το φαρμάκι του όμως περιμένει εκεί, κάποιον να το δοκιμάσει. Οι δύο αδελφές συνειδητοποιούν πως δεν μπορούν να κάνουν τίποτα προκειμένου να γλυτώσουν απ’ τη μοίρα τους ως δούλες. Δεν αντέχουν όμως να βιώνουν πια τον καθημερινό κόλαφο μια ζωής υποταγμένης, μιας ζωής στερημένης από Ελευθερία, μιας ζωής αφιερωμένης στην υποτέλεια. Η Σολάνζ βλέπει πια στα μάτια της αδελφής της την ίδια την Κυρία, σαν το παιχνίδι να ταύτισε τους ρόλους με τα ίδια τα πρόσωπα, σαν να θόλωσαν ξαφνικά όλα. Τα πάντα είναι τόσο συγκεχυμένα, ποτέ άλλοτε όμως τόσο ξεκάθαρα. Η Σολάνζ αναλαμβάνει και η Κλαιρ παραδίνεται. Συμβαίνει το μοιραίο, που έρχεται όμως τόσο φυσικά, σαν να ήταν έτοιμες από καιρό. Λίγα λεπτά παράλογου, ψυχωτικού λυρισμού και το μαύρο πέφτει.
Μέσα απ’ τις «δούλες» ο Ζ. Ζενέ δίνει φωνή στους ανά τους αιώνες καταπιεσμένους, δίνοντας μια άλλη διάσταση στη φύση του εγκλήματος, δεν στέκεται στο ίδιο το γεγονός, αλλά στην αιτία που το πυροδότησε. Ο Ζενέ κάνει λόγο για έγκλημα ταξικό, υποδηλώνοντας πως αιτία για κάθε ακραία εκδήλωση αποτελεί η καταπίεση που ασκείται απ’ την εξουσία. Θίγοντας ζητήματα κοινωνικής ανισότητας ο συγγραφέας, μεταφέρει στο κόσμο, τον δικό του λόγο, την δική του θέση στα τεκταινόμενα της εποχής του, ως και ο ίδιος κοινωνικά κατατρεγμένος.
«Οι δούλες» εισάγοντας τον θεατή στο θέατρο του παραλόγου, αποτελούν ένα έργο όπου το καλό και το κακό εναλλάσσονται, ένα έργο γροθιά στο κατεστημένο, όπου μέσα απ’ την πορεία και τις πράξεις των δύο αδελφών αποδεικνύεται πως η υποδούλωση και η επιβολή της αρχής, ωθούν τον άνθρωπο σε πράξεις ειδεχθείς, πως το παιχνίδι της εξουσίας είναι επώδυνο και καταστροφικό, πως ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να είναι ελεύθερος και όχι για να εξουσιάζεται.
Ευχαριστούμε πολύ το Θέατρο Ελπίδας για τη θερμή φιλοξενία!
Περισσότερες πληροφορίες: http://theatroelpidas.blogspot.gr/
Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!
Θέλεις να ενημερώνεσαι έγκυρα και κυρίως έγκαιρα με το πάτημα ενός κουμπιού; Κατέβασε την εφαρμογή μας από το Playstore (citycampus.gr) και διάβασε όλα τα νέα άρθρα εύκολα και γρήγορα!
