Λίστα της Σαγκάης: Τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου!

Κυριαρχία των αμερικανικών πανεπιστημίων και εντυπωσιακή άνοδος των πανεπιστημίων της Ασίας έδειξε η φετεινή λίστα της Σαγκάης. Πρόκειται για το ARWU (Academic Ranking of World Universities) που εδώ και δέκα χρόνια (από το 2003) διαμορφώνεται από το Πανεπιστήμιο της Σαγκάης Jiao Tong.

Τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την κατάταξη είναι τα εξής:

Συμμετέχουν πανεπιστήμια, των οποίων το ακαδημαϊκό προσωπικό έχει διεθνείς διακρίσεις (πχ βραβείο Nobel ή άλλο) ή αρκετές δημοσιεύσεις σε διεθνούς κύρους περιοδικά και οργανισμούς. Έτσι, η αξιλόγηση περιλαμβάνει περίπου 1000 πανεπιστήμια, αλλά μόνο τα 500 από αυτά μπαίνουν στην τελική λίστα.

Στη φετεινή λίστα, από τα 500 πανεπιστήμια τα 149 είναι από τις ΗΠΑ, τα 42 από την Κίνα, τα 38 από τη Γερμανία και τα 37 από το Ηναωμένο Βασίλειο, ενώ στην πέμπτη θέση βρίσκεται ο Καναδάς με 23 πανεπιστήμια. Εντυπωσιακό είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν στην πρώτη εικοσάδα δεκαεπτά πανεπιστήμια. Η Ελλάδα εκπροσωπείται με δύο ιδρύματα: το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και τα δύο στις θέσεις 301-400.

Η λίστα των πρώτων 20 είναι η εξής:

1. Πανεπιστήμιο Harvard (ΗΠΑ)

2. Πανεπιστήμιο Stanford (ΗΠΑ)

3. Πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνιας (ΗΠΑ)

4. Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασσαχουσέτης (MIT – ΗΠΑ)

5. Πανεπιστήμιο Cambridge (ΜΒ)

6. Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (ΗΠΑ)

7. Πανεπιστήμιο Princeton (ΗΠΑ)

8. Πανεπιστήμιο Columbia (ΗΠΑ)

9. Πανεπιστήμιο του Σικάγο (ΗΠΑ)

10. Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (ΜΒ)

11. Πανεπιστήμιο Yale (ΗΠΑ)

12. Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Los Angeles (ΗΠΑ)

13. Πανεπιστήμιο Cornell (ΗΠΑ)

14. Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο San Diego (ΗΠΑ)

15. Πανεπιστήμιο της Pennsylvania (ΗΠΑ)

16. Πανεπιστήμιο της Washington (ΗΠΑ)

17. Πανεπιστήμιο Johns Hopkins (ΗΠΑ)

18. Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο San Fransisco (ΗΠΑ)

19. Πανεπιστήμιο του Wisconsin στο Madison (ΗΠΑ)

20. Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης (Ελβετία)

Η αξιολόγηση αυτή έχει δεχθεί έντονη κριτική από πολλές πλευρές, καθώς στηρίζεται σε δημοσιεύσεις αποκλειστικά σε αγγλοσαξωνικά έντυπα (όπως το science και το nature) και στα βραβεία νόμπελ καθηγητών και αποφοίτων και αγνοεί ουσιαστικά τον τομέα των ανθρωπιστικών επιστημών. Η γαλλίδα υπουργός ανώτατης εκπαίδευσης Ζενεβιέβ Φιοραζό, πχ, έχει χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη κατάταξη ως εργαλείο marketing. Ο πρώην πρύτανις του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Κωνσταντίνος Μουτζούρης επεσήμανε ότι η κατάταξη αυτή δεν αφορά τεχνικά ιδρύματα, όπως το ΕΜΠ. Ο ισπανός υπουργός παιδείας Χοσέ Ιγνάθιο Βερτ αναρωτιέται γιατί στην πρώτη εκατοντάδα δεν υπάρχουν ισπανικά ιδρύματα.

Ακόμη πιο επικριτικοί είναι οι φοιτητές. Ο Εμανιουέλ Ζεμούρ, πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Φοιτητών Γαλλίας θεωρεί ότι οι κατατάξεις αυτές γίνονται  για να εντείνουν τον ανταγωνισμό αντί για τη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων και προωθεί το επιλεκτικό και μη δωρεάν σύστημα εκπαίδευσης.

Πάντως η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζει εδώ και καιρό όχι μια αξιoλόγηση αλλά ένα πανόραμα των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, που θα λέγεται U-Multirank και θα είναι προσβάσιμο στο διαδίκτυο από το Φβρουάριο του 2014. Σύμφωνα με την επίτροπο για την εκπαίδευση Αντρούλα Βασιλείου, στόχος είναι μια προσέγγιση που θα στηρίζεται όχι μόνο στην έρευνα αλλά σε 13 κριτήρια, μεταξύ των οποίων η επαγγελματική πορεία των αποφοίτων και η σχέση των ιδρυμάτων με την οικονομική δραστηριότητα.