Η ταχύτητα είναι εξουσία
Της Πένυς Κουφονικολάκου
«Σας διδάσκω τον Υπεράνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι κάτι που θα πρέπει να υπερβείτε.» Τα λόγια αυτά αναφέρει ο Φρίντριχ Νίτσε στο έργο του «Τάδε έφη Ζαρατούστρας». Στη συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου και δη του σύγχρονου Έλληνα, η φράση αυτή έχει εδραιωθεί. Γίνεται μια διαρκής προσπάθεια απόκτησης κυριαρχίας και εμπειριών που ξεπερνά τη λογική. Η τάση αυτή εντοπίζεται σε διαφόρους τομείς της καθημερινότητας μας. Για παράδειγμα, μπορεί κάλλιστα να τη συναντήσει κανείς στο δρόμο! Ιδίως, στον ελληνικό δρόμο.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων και ιδιαίτερα των νεαρότερων ηλικιών στερείται γνώσεις ορθής οδικής παιδείας. Τα ατυχήματα που συνέβησαν μόνο το 2014 ξεπέρασαν τα 11.000, ενώ τα περισσότερα είχαν ως θύματα ή θύτες ηλικίες 18-24 ετών. Αν σταθεί κάποιος ως παρατηρητής στους δρόμους της χώρας μας θα αντιληφθεί αμέσως τους λόγους, που κατ’ αναλογία έλαβαν χώρα περίπου 35 ατυχήματα ημερησίως. Οι εκρήξεις θυμού και η απουσία ψυχραιμίας χαρακτηρίζουν τους οδηγούς, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμη και κάποιος πράος χαρακτήρας μεταβάλλεται σε οξύθυμο και κακότροπο άνθρωπο. Η συμπεριφορά αυτή σαφέστατα επηρεάζεται από το – παραδεδεγμένα από ειδικούς- κακό οδικό δίκτυο, ωστόσο δεν βρίσκεται μόνο εδώ η αιτία.
Οι νέοι οδηγοί ηθελημένα ή άθελα τους μπαίνουν σε μια διαδικασία μιμητισμού καθώς επί σειρά χρόνων καλλιεργείται η ιδέα πως η ταχύτητα, ή ορθότερα η υπερβολική ταχύτητα αποτελεί το πρέπον στην οδήγηση. Οι ταινίες με τα εντυπωσιακά πλάνα που δείχνουν τους οδηγούς των αυτοκινήτων να μετατρέπονται σε μάχιμους πιλότους σε διάρκεια πτήσης, χαράσσουν στις συνειδήσεις των νέων πως αυτός είναι ο τρόπος για να ξεχωρίσεις, να υπερβείς τον ίδιο σου τον εαυτό σου, να γίνεις «Υπεράνθρωπος». Η ταχύτητα μετατρέπεται σε ένα είδος εξουσίας και αυτός που την έχει στα χέρια του την καταχράται με αποτέλεσμα να βάζει σε κίνδυνο εκείνον και όσους έχουν την ατυχία να βρεθούν στο διάβα του.
Η «επιθετική οδήγηση» σταδιακά γίνεται νοοτροπία και ξεχνιέται το γεγονός πως η αντίληψη αυτή μπορεί να έχει μη αναστρέψιμες συνέπειες. Αξίζει να σημειωθεί πως τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται ένας καινούργιος κλάδος ψυχολογίας, η «Ψυχολογία της κυκλοφορίας». Το θέμα έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις που απαιτεί επίλυση από τη ρίζα του και όχι απλές κυρώσεις που θα συνετίσουν παροδικά τον παραβάτη- οδηγό.
Η Ελλάδα τα τελευταία εκατό χρόνια έχει ζήσει δύο παγκόσμιους πολέμους. Οι νεκροί από τροχαίο αποτελούν το διπλάσιο αριθμό από εκείνους που σκοτώθηκαν σε ώρα μάχης. Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη να αποβληθεί άμεσα από τις αντιλήψεις των νέων οδηγών η έννοια του «κοντράκια»; Η αλήθεια είναι σκληρή και πρέπει να την κοιτάξουμε στα μάτια. Η ευκαιρία για ασφαλείς δρόμους βρίσκεται στα χέρια μας!