Πλαστικά: Ο γρίφος της διαχείρισής τους
του Σπύρου Κατρανίδη και της Κατερίνας Μούκα
Τα τελευταία χρόνια πολλοί μιλούν για τις αρνητικές συνέπειες των πλαστικών. Η πιο συνηθισμένη εικόνα στα social media είναι αυτή που απεικονίζει ένα ζώο μπλεγμένο σε κομμάτια πλαστικού. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι το 2050 τα πλαστικά στους ωκεανούς θα είναι περισσότερα από τα ψάρια. Εκτός όμως από την άγρια ζωή, επηρεαζόμαστε και εμείς οι ίδιοι. Τα πλαστικά βρίσκονται παντού γύρω μας. Από τον αέρα που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε ακόμα μέχρι και το φαγητό μας. Ποσότητες χημικών που αποτελούν συστατικά των πλαστικών ανιχνεύονται στο ανθρώπινο σώμα. Προς το παρόν κανείς δεν ξέρει με σιγουριά τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για εμάς. Πολλοί επιστήμονες, όμως, υποθέτουν πως τέτοιου είδους χημικά επηρεάζουν το αναπαραγωγικό και ενδοκρινικό σύστημα.
Πλαστικά: Το πρόβλημα της ανακύκλωσης
Μία λύση για την αντιμετώπιση της ρύπανσης είναι η ανακύκλωση τους. Στην πράξη όμως το εγχείρημα αντιμετωπίζει δυσκολίες. Στην ΕΕ-28 το συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης και κομποστοποίησης ήταν στο 47.1 το 2018. Αντίστοιχα με στοιχεία του 2017 μόνο το 41.9% των πλαστικών συσκευασιών ανακυκλώθηκε. Βασικός παράγοντας είναι η πολυπλοκότητα των συσκευασιών που αποτελούνται από πλαστικά. Για παράδειγμα, το σακουλάκι για τα πατατάκια αποτελείται από πλαστικό εξωτερικά και εσωτερικά έχει στρώσεις αλουμινίου, ενώ το πλαστικό μπουκάλι περιέχει 3 είδη πλαστικού (δοχείο, καπάκι, ετικέτα). Επίσης όλα τα είδη των πλαστικών δεν είναι το ίδιο εύκολο να ανακυκλωθούν. Έτσι, τα συνήθη πλαστικά που ανακυκλώνονται είναι αυτά με αριθμό 1 και 2. Από λιγότερα συστήματα ανακυκλώνονται πλαστικά με αριθμό 4 και 5 ενώ σχεδόν σπάνια ανακυκλώνονται πλαστικά κατηγορίας και 3, 6 και 7+.
Επιπλέον σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει η τεχνογνωσία ή οι υποδομές. Ως αποτέλεσμα, το ανακυκλωμένο υλικό θα είναι κατώτερης ποιότητας και η διαδικασία δαπανηρή. Έτσι και στην Ελλάδα, το σύστημα των μπλε κάδων δε δέχεται μεγάλη ποικιλία πλαστικών (όπως αυτά που περιέχονται σε οδοντόβουρτσες, βούρτσες, κούκλες, μαχαιροπίρουνα, ποτήρια). Αυτό επιβαρύνεται και από την προβληματική λειτουργία του με την απόρριψη πολλαπλών υλικών (χαρτιού, μετάλλων κτλ.). Επίσης, οι πολίτες δεν γνωρίζουν ποια υλικά πρέπει να πετούν και ποια όχι στους μπλε κάδους, με αποτέλεσμα η προσπάθεια της ανακύκλωσης να υποβαθμίζεται. Τελικά, το ανακυκλωμένο πλαστικό αντιπροσωπεύει μόνο το 6% της ζήτησης στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ το 73% των πλαστικών κατηγορίας 1 προορίζεται για παραγωγή νάιλον (κατηγορίας 7+) ενώ η ισπανική Greenpeace αναφέρει πως μόνο το 3% του πλαστικού PETE προορίζεται για επαναχρησιμοποίηση σε μπουκάλια. Επομένως, ορισμένα μόνο είδη πλαστικού ανακυκλώνονται ενώ τα ανακυκλωμένα υλικά συνήθως χρησιμοποιούνται για παρασκευή μη ανακυκλώσιμων πλαστικών.
Οικολογική προσέγγιση
Τον τελευταίο καιρό πολλοί επιστήμονες έχουν στραφεί σε φυτά, όπως το καλαμπόκι και η σόγια, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή βιοδιασπώμενων πλαστικών. Επίσης, τα πλαστικά που φτιάχνονται από πετροχημικά έχουν και κάποιες θετικές συνέπειες για το περιβάλλον, όσο περίεργο και εάν ακούγεται. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ότι οι ηλιακοί θερμοσίφωνες περιέχουν μεν πλαστικά αλλά από την άλλη βοηθούν στην εξοικονόμηση ενέργειας, μιας και χρησιμοποιούν ηλιακή ενέργεια για να ζεστάνουν το νερό που χρησιμοποιούμε στο σπίτι μας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να αποφεύγεται η χρήση πλαστικών, όταν αυτό είναι εφικτό. Χαρακτηριστικές κινήσεις είναι η αποφυγή συσκευασιών και προϊόντων μιας χρήσης, η χρήση πάνινης σακούλας κλπ. Γίνεται κατανοητό, λοιπόν, πως εάν χρησιμοποιήσουμε σωστά τα πλαστικά τότε θα καταφέρουμε να εξαλείψουμε πολλά οικολογικά προβλήματα και ταυτόχρονα να διατηρήσουμε ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο.
Θέλεις να σπουδάσεις στο εξωτερικό και δεν έχεις σε ποιον να απευθυνθείς; Μπες στο studybuddy.gr, κάνε εγγραφή και λύσε όλες σου τις απορίες σήμερα!
Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του Citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!
Θέλεις να ενημερώνεσαι έγκυρα και κυρίως έγκαιρα με το πάτημα ενός κουμπιού; Κατέβασε την εφαρμογή μας από το Playstore (citycampus.gr) και διάβασε όλα τα νέα άρθρα εύκολα και γρήγορα!