Εθελοντισμός, μια αγκαλιά ανθρωπιάς από αμέτρητα χέρια…
Όταν η υλική αξία χαθεί και την θέση της πάρει η ανιδιοτελής προσφορά,
Όταν η αλληλεγγύη γίνει τρόπος συμπεριφοράς και σκοπός ζωής,
Όταν οι «πραγματικοί» άνθρωποι ως αρωγοί βοηθείας προβάλλουν το μεγαλείο της ψυχικής τους ανάτασης, όχι με ανούσια λόγια αλλά με πράξεις ζωής,
τότε μπορούμε να μιλάμε για Εθελοντισμό.
Έναν Εθελοντισμό που φωλιάζει στο φυλάκιο μέρος της καρδιάς,
μίας καρδιάς που αναπνέει για να ντύσει με ευτυχία το χτύπο μιας άλλης.
Καρδιά; Μάλλον στον 21ο αιώνα της ραγδαίας ανάπτυξης η καρδιά δεν λογιάζεται τόσο, όσο η λογική. Μία λογική που εξυψώνει τον ατομικισμό και τον άκρατο υλισμό στο βωμό του κέρδους. Κανείς δεν αντιστάθηκε στα πολλά και κανείς δεν έψεξε τα ακόμα περισσότερα όταν έγιναν δικά του, όμως πάντα πρέπει να αναζητάμε το μέτρο, το μέτρο του νου και της ψυχής, το οποίο εύκολα μπορεί να γεννήσει θαύματα ανθρωπιάς και ευσυνειδησίας. Η παιδεία και δη αυτή του ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος, του Πανεπιστημίου, είναι αυτή που αναλαμβάνει τα ηνία του καθοδηγητή και είναι έτοιμη να μεταλαμπαδεύσει τέτοιες πολύτιμες αξίες.
Αν και ο κόπος της κατάκτησής της γίνεται βαρύ φορτίο, το φως της γνώσης της θα διαρκέσει για πάντα.
Στην Κομοτηνή συναντά κανείς ένα τέτοιο δείγμα εθελοντισμού, του οποίου η φωνή οφείλει να ακουστεί παντού. Το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ψιθυρίζει στα αυτιά όλων μας την λέξη Κοινωνικό Φροντιστήριο.
Μία καινοτομία που στόχο έχει να μας υπενθυμίζει την δωρεάν παιδεία που πρέπει να παρέχεται.
Την ώρα που το ένα φροντιστήριο ανταγωνίζεται τα δίδακτρα του άλλου το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με το κοινωνικό του φροντιστήριο καταργεί τις οικονομικές διαφορές, διότι γι’ αυτό αποτελεί προϋπόθεση, η θέληση για μάθηση από την πλευρά των μαθητών και η αγάπη για διδασκαλία από την μεριά των εθελοντών-καθηγητών.
Γιατί είναι ωραίο να μας υπενθυμίζεται πως το επάγγελμα του καθηγητή είναι πάνω απ’ όλα λειτούργημα.
Το Citycampus «περπάτησε» στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας και συνάντησε στο εργαστήριο της γλωσσολογίας την οραματίστρια του θεσμού αυτού, πού όχι μόνο μπόρεσε να φανταστεί, αλλά πολύ περισσότερο είχε την δύναμη να οργανώσει. Συνάντησε, λοιπόν, την Καθηγήτρια Γλωσσολογίας και Πρόεδρο του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, κ. Ζωή Γαβριηλίδου.
Το πρώτο πράγμα που ρωτήσαμε την κ. Γαβριηλίδου ήταν πότε ξεκίνησε την λειτουργία του το κοινωνικό φροντιστήριο και αναζητήσαμε πληροφορίες σχετικά με την διεξαγωγή των μαθημάτων. Πριν από 3 χρόνια λοιπόν χρονολογείται η θεσμοθέτησή του και η διδασκαλία καλύπτει όλα τα μαθήματα του γυμνασίου και του λυκείου. Μαθήματα φυσικά, όχι μόνο φιλολογικά, αλλά και άλλων κατευθύνσεων (π.χ. Φυσική, Μαθηματικά, Χημεία κτλ.).
«Αν υπάρξουν παιδιά τεχνικών ή επαγγελματικών λυκείων και θελήσουν να κάνουν τα ειδικά μαθήματά τους, υπάρχει δυνατότητα να τα διδαχτούν, αρκεί όμως να δημιουργηθεί ομάδα», αναφέρει η κ. Γαβριηλίδου.
Όταν ξεκινάς μία τέτοια καινοτομία πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για όλες τις πιθανές εκδοχές πολέμου που θα δεχτείς, έτσι η κ. Γαβριηλίδου κάνει λόγο για την αναζήτηση που έκανε: «Δεν θέλαμε να δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα με όσους έχουν φροντιστήρια και γι αυτό αναζήτησα κάποιο φορέα που θα μπορούσε με θεσμικό τρόπο να στηρίξει το κοινωνικό φροντιστήριο. Ο Δήμος Κομοτηνής αγκάλιασε με μεγάλη προθυμία την ιδέα. Η κοινωνική υπηρεσία του δήμου ελέγχει τα κοινωνικά κριτήρια και δίνει προτεραιότητα σ’ όσους δεν έχουν καθόλου εισόδημα και δεν θα μπορούσαν έτσι και αλλιώς να φοιτήσουν σε κάποιο φροντιστήριο».
Σίγουρα δεν υπάρχει καλύτερη πρακτική άσκηση για έναν φοιτητή αλλά και για έναν εθελοντή – καθηγητή από το κοινωνικό φροντιστήριο. Έτσι, η κ Γαβριηλίδου με χαρά μας ανακοίνωσε πως η απήχηση των εθελοντών καθηγητών και των φοιτητών του τμήματος Φιλολογίας υπήρξε μεγάλη. «Σαφώς και δίνεται προτεραιότητα στους πτυχιούχους, μάλιστα κάποιοι απ’ αυτούς είναι και καθηγητές σε σχολεία και αυτό μας βοηθάει γιατί υπάρχει πρόσβαση στην ύλη και σε τράπεζες θεμάτων», αναφέρει.
Όσο αναφορά τώρα την επιλογή των φοιτητών αυτή γίνεται αυστηρά μεταξύ των τεταρτοετών. Και πώς μπορούμε να καταλάβουμε αν κάποιος κάνει σωστά την δουλεία του; Πώς αλλιώς; Ρωτώντας τους αυστηρότερους και συνάμα αυθεντικότερους κριτές, τους μαθητές. «Η αξιολόγηση των εθελοντών καθηγητών και φοιτητών γίνεται από τους ίδιους τους μαθητές μέσω ειδικών ερωτηματολογίων και αποτελεί σημαντικό υλικό για την διόρθωση των κακών κειμένων. Αν δω πως για κάποιον δεν υπάρχουν θετικά σχόλια δεν θα τον προτιμήσουμε ξανά», μας τονίζει.
Όπως μας είπε, το κοινωνικό φροντιστήριο θα λειτουργήσει και φέτος, οι αιτήσεις τόσο για φοιτητές-καθηγητές όσο και για μαθητές ξεκίνησαν.
Τέλος, ρωτήσαμε την άποψή της για τον εθελοντισμό, αν και ήμασταν σίγουροι για την απάντηση.
«Έχω πολύ θετική άποψη, τίποτα φυσικά δεν γίνεται χωρίς αυτόν, είναι το ανθρώπινο-κοινωνικό κεφάλαιο που υπάρχει σε κάθε χώρα και είναι αυτό που μπορεί να την ανυψώσει».
Χτυπώντας την διπλανή πόρτα του εργαστηρίου, μας άνοιξε μέσα στην αίθουσά της πια η Βασιλεία Κεσκινίδου.
Η Βασιλεία, πτυχιούχος πια του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, μας μίλησε για το μαγικό της ταξίδι, που ξεκίνησε το Μάρτιο του ΄13 και είχε μεγάλη διάρκεια, έως τον Ιούνιο του ΄14.
«Ξεκίνησα να εργάζομαι στο κοινωνικό φροντιστήριο τον Μάρτιο του 2013 και εργάστηκα μέχρι τον Ιούνιο του 2013 που έδωσαν τα παιδία τις εξετάσεις τους. Μου είχε ανατεθεί το μάθημα των αρχαίων κατεύθυνσης (γνωστό και άγνωστο) της Β Λυκείου. Λόγω κάποιον προβλημάτων δεν μπορέσαμε να ξεκινήσουμε στην αρχή της σχολικής χρονιάς, αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πιεστούμε και να δούμε την ύλη σε 3 μήνες, αλλά στο τέλος πήγαν όλα καλά! Την δεύτερη χρονιά ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2013 μέχρι τον Ιούνιο του 2014. Αυτήν την φορά είχα αναλάβει Α΄ Γυμνασίου Αρχαία και Γ΄ λυκείου Έκθεση», αναφέρει.
Φυσικά όταν αναλαμβάνεις μία τέτοια ευθύνη χρειάζεσαι ένα χέρι καθοδήγησης και βοήθειας από άτομα έμπειρα. Άραγε υπήρξε αυτή η βοήθεια; Φυσικά, απαντάει η Βασιλεία. «Υπήρξε καθοδήγηση από την κ. Γαβριηλίδου, η οποία μας είχε παραδώσει κάτι σαν απουσιολόγιο για τους μαθητές μας, όπου σημειώναμε τις παρουσίες και τις απουσίες τους σε κάθε μάθημα. Επίσης, της παραδίδαμε τι διδάξαμε σε κάθε μάθημα, πώς το συνδέσαμε με το προηγούμενο, τι υλικό χρησιμοποιήσαμε, τι δεν πήγε καλά στο μάθημα, τι πήγε καλά και ποιοι ήταν οι στόχοι για το επόμενο μάθημα. Αυτά τα δύο της τα παραδίδαμε κάθε φορά, μετά το μάθημα μας».
Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, Πανεπιστήμιο σε θέση μαθητή, πώς να αισθάνεται άραγε ο φοιτητής που μπαίνει σε αίθουσα διδασκαλίας ως καθηγητής πια; «Το συναίσθημα περίεργο. Αλλιώς μπαίνεις σε μία τάξη για να παρακολουθήσεις ένα μάθημα κι αλλιώς για να το διδάξεις εσύ. Είχα πολύ άγχος και έβλεπα τα μάτια τους και προσπαθούσα να καταλάβω αν έχουν απορίες, αν τα καταλαβαίνουν, αν βαριούνται, αν χαίρονται με το μάθημά μου. Είναι ένα συναίσθημα που δεν θα ξεχάσω ποτέ», μας απαντάει.
Αναλαμβάνοντας ένα τέτοιο έργο και μία τέτοια ευθύνη η προσωπική δουλεία μετράει πάνω απ’ όλα, μια δουλειά που βασίζεται στην συστηματική μελέτη και προετοιμασία του μαθήματος, μας λέει η Βασιλεία. «Την πρώτη φορά που συμμετείχα, είχα αναλάβει Β΄ Λυκείου κατεύθυνση, αρχαία (γνωστό και άγνωστο) και έπρεπε να καλύψω την ύλη σε 3-4 μήνες με ένα 2ωρο την εβδομάδα. Αυτό σημαίνει καλή οργάνωση του χρόνου και καλή προετοιμασία για το μάθημα από το σπίτι, έτσι ώστε να μπορώ να σκέφτομαι οποιαδήποτε απορία των παιδιών πριν καν την ρωτήσουν. Και ένας λόγος παραπάνω, επειδή ήταν Β΄ Λυκείου και κατεύθυνση, έπρεπε να τα βλέπουμε όλα αναλυτικά. Συνεπώς, η προετοιμασία ήταν αρκετή. Την δεύτερη φορά που συμμετείχα, η προετοιμασία μου ήταν λίγο παραπάνω, διότι είχα αναλάβει τα παιδία που είχα στην Β΄ Λυκείου αυτήν την φορά όμως έκθεση για τις πανελλήνιες. Εκεί έπρεπε να αφιερώνω αρκετό χρόνο για να μελετούσα όσα παραπάνω θέματα μπορούσα, προκειμένου να καλύψουμε όσα περισσότερα γίνεται. Πράγμα που το καταφέραμε, το θέμα που έγραψαν το είχαμε συζητήσει κι εμείς. Ταυτόχρονα μου είχε ανατεθεί και η Α΄ Γυμνασίου, αρχαία. Εδώ δεν χρειαζόμουν πολύ χρόνο προετοιμασίας. Ήταν μικρή η τάξη και οι απαιτήσεις σαφώς λιγότερες».
Από πού φαίνεται πως η προετοιμασία της απέδωσε καρπούς; Από το γεγονός φυσικά πως τα παιδιά τα ίδια που είχε στην Β΄ Λυκείου της εμπιστεύτηκαν και τα μαθήματα της Γ΄ Λυκείου, εναπόθεσαν το μέλλον τους στα χέρια της. «Όταν μου είπαν πως με θέλουν για δεύτερη συνεχόμενη φορά ως φιλόλογό τους δεν το κρύβω πως πανικοβλήθηκα, διότι ήταν Γ΄ Λυκείου και πανελλήνιες και Έκθεση και χωρίς να έχω η ίδια ιδιαίτερη εμπειρία και χωρίς να έχω ακόμη το πτυχίο μου. Αλλά επειδή τα παιδία τα ήξερα από την προηγούμενη χρονιά, ήμασταν φίλοι και με παρακάλεσαν, δεν μπορούσαν να μην δεχτώ, ήταν μια τιμή αυτό για μένα. Έτσι ανέλαβα για δεύτερη χρονιά, συνεργαστήκαμε πολύ καλά, έγραψαν καλά στις πανελλήνιες και με έκαναν περήφανη».
Μετά από δύο ολόκληρα χρόνια διδασκαλίας η εμπειρία που αποκτάς σαφώς είναι μεγάλη και χρήσιμη όσο τίποτα. «Το κοινωνικό φροντιστήριο ήταν ένα μεγάλο σχολείο για μένα. Μέσω αυτού είδα τα όριά μου και τις αντοχές μου. Με βοήθησε να προσδιορίσω πώς θα οργανώνω από δω και πέρα το εκάστοτε μάθημα, με ποιον τρόπο γίνεται ενδιαφέρον και πιο χαρούμενο στους μαθητές, οι οποίοι είναι οι «μικροί κριτές» μας όπως τους αποκαλώ. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά την κ. Γαβριηλίδου Ζωή για την ευκαιρία που μου έδωσε να συμμετέχω σε αυτό το εθελοντικό πρόγραμμα”, αναφέρει.
Η γεύση που της αφήνει το κοινωνικό φροντιστήριο αποτελείται μόνο από χαρούμενες στιγμές.
Ακόμη και σήμερα μας ομολογεί πως σκέφτεται αυτά τα 2 χρόνια, τις ώρες του μαθήματος, τις απορίες των παιδιών, το βλέμμα τους όταν δεν καταλάβαιναν κάτι και ντρέπονταν να ρωτήσουν, τη χαρά τους όταν έγραφαν καλά στα διαγωνίσματα, τα origami και τις ζωγραφιές που της χάριζαν και γενικώς το γέλιο και το χαμόγελό τους κάθε απόγευμα.
Με τους περισσότερους η ίδια κρατά επαφή μέχρι και σήμερα που ακούει τα νέα τους, αν και είναι μακριά τους. «Αν ήμουν φέτος στην Κομοτηνή, θα συμμετείχα και για 3η φορά σε αυτό το πρόγραμμα χωρίς δεύτερη σκέψη», μας ψιθυρίζει.
Για την ίδια ο Εθελοντισμός είναι κάτι αναγκαίο σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς που ζούμε. Οι άνθρωποι αν κοιτάξουμε γύρω μας χρειάζονται την βοήθειά μας χωρίς αναγκαία να μας την ζητήσουν. «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευχαρίστηση από το να βοηθάς το συνάνθρωπό σου, χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα και μόνο που ακούς το «ευχαριστώ» σου είναι αρκετό», μας λέει κλείνοντας.
Φεύγοντας από την σχολή, αισθάνθηκα τόσο ασήμαντη μπροστά στο μεγαλείο αυτών των ανθρώπων.
Είναι ωραίο να συναντά κανείς στα Πανεπιστήμια τέτοιους καθηγητές και φοιτητές, τέτοιους ανθρώπους που μπορούν όχι μόνο να εμπνευστούν αλλά πολύ περισσότερο και να εμπνεύσουν.
Ας κοιτάξουμε λοιπόν γύρω, μπορεί κάποιος, κάπου να χρειάζεται την βοήθεια μας και να μην έχει το θάρρος να μας την ζητήσει.
Ας κοιτάξουμε μέσα στα μάτια των συνανθρώπων μας και ας οραματιστούμε με τα μάτια της ψυχής μας ένα καινούργιο κόσμο.
Η αγάπη που δίνουμε ποτέ δεν είναι μεγαλύτερη απ’ αυτή που παίρνουμε!
Γεωργία Ντεμίρη
