#FoitiTrips: Κωνσταντινούπολη
Χίλιες και μία νύχτες…
Tης Μαριάντας Ζάβαλη
Istanbul. Κωνσταντινούπολη. Οι ονομασίες είναι πολλές, η Πόλη όμως μόνο μία! Εις την Πόλη, λοιπόν. Την Πόλη των πόλεων, όπως έλεγαν κάποτε, και όχι άδικα. Την Πόλη των αισθήσεων και του μυστηρίου. Σε όποια ηλικία κι αν επισκεφθεί κανείς την Κωνσταντινούπολη, το σίγουρο είναι ότι θα εντυπωσιαστεί από την ομορφιά και τη γοητεία της, τις μυρωδιές και τα αρώματά της, την πολυκοσμία και την πολυμορφία της μα πάνω από όλα από τις αντιθέσεις της. Μια πόλη, στην οποία συνυπάρχει αρμονικά η Δύση με την Ανατολή, η εξέλιξη με το παρελθόν, το μαύρο με το άσπρο, δεν θα μπορούσε παρά να σε συναρπάσει και να σε παρασύρει με τα καλά κρυμμένα μυστικά της. Κλείσε τα μάτια και άσε όλες σου τις αισθήσεις να στριφογυρίσουν, όπως ο χορός των Δερβίσηδων.
Αρχικά, η πρόσβαση στην πολυπληθή Κωνσταντινούπολη γίνεται είτε οδικώς μέσω Αλεξανδρούπολης (Σύνορα Κήπων) είτε αεροπορικώς. Η πόλη εξυπηρετείται από δύο διεθνή αεροδρόμια, το Διεθνές Αεροδρόμιο Atatürk και το Διεθνές Αεροδρόμιο Sabiha Gökçen, ενώ η μεταφορά από τα αεροδρόμια προς κεντρικές περιοχές της πόλης πραγματοποιείται με μετρό, τραμ, λεωφορεία ή ταξί.
Η Κωνσταντινούπολη, με δεκατέσσερα περίπου εκατομμύρια πληθυσμό, αποτελεί τη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας και μία από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης, λειτουργώντας έτσι ως πολιτιστικό, ιστορικό και οικονομικό κέντρο της χώρας. Είναι κτισμένη στη θέση της αρχαίας ελληνικής πόλης Βυζάντιο, στο βορειοδυτικό άκρο της Τουρκίας. Ο Βόσπορος χωρίζει την Κωνσταντινούπολη σε Δυτική (Ευρωπαϊκή) και Ανατολική (Ασιατική), συνδέοντας τη Μαύρη Θάλασσα με τη Θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα), ενώ ο Κεράτιος Κόλπος εισχωρεί στο δυτικό τμήμα της πόλης και τη χωρίζει σε Beyoğlu προς τα βόρεια και Stambul προς τα νότια. Από τις πιο παλιές της συνοικίες, την Αγία Σοφία και το Sultanahmet (Σουλτάνχμετ), το Topkapi (Τοπκαπί) και το Eminönü (Εμίνονου), το Kapalıçarşı (Καπαλί Τσαρσί) και την Περιοχή των Παζαριών, μέχρι και τις πιο σύγχρονες, İstiklal (Ιστικλάλ) και Beyoğlu (Μπέγιογλου), Dolmabahçe (Ντολμαμπαχτσέ) και Ortaköy (Ορτάκιοϊ), η Κωνσταντινούπολη «τραβά» τα βλέμματα όλων.
Για μια πρώτη γεύση της πόλης, αξίζει η επίσκεψη στην πλατεία Taksim (Ταξίμ), την κεντρική πλατεία της Κωνσταντινούπολης, αλλά και ο περίπατος στον πεζόδρομο της İstiklal που ξεκινά από την πλατεία. Η İstiklal, γνωστή και ως Μεγάλη Οδός του Πέραν, κοσμείται από κτίρια του 19ου κυρίως αιώνα, τα οποία παλιότερα στέγαζαν πρεσβείες, ενώ τώρα φιλοξενούν καταστήματα κάθε είδους, κομψά bars και clubs. Κατά μήκος της, μπορεί κανείς να αγοράσει σε διάφορα σημεία φρέσκα γεμιστά μύδια, ή να γευτεί το Arak – ένα είδος τούρκικου ούζου – στα όμορφα μαγαζιά της Στοάς των Λουλουδιών (Τσιτσέκ Πασαζί). Στα γύρω σοκάκια της İstiklal, υπάρχουν πολλά μαγαζιά για ναργιλέ, καφέ, τσάι (το παραδοσιακό ρόφημα των Τούρκων), με ζωντανή μουσική και χορούς. Απλωμένη γύρω από την İstiklal, η περιοχή Beyoğlu περιλαμβάνει μποέμ συνοικίες, όπως το Çukurcuma (Τσουκούρτσουμα) και το Cihangir (Τσιχάνγκιρ).
Πολλοί είναι βέβαια οι επισκέπτες της Κωνσταντινούπολης που δεν καταφέρνο
υν να δουν άλλη περιοχή από το Sultanahmet, το πνευματικό κέντρο της πόλης. Τα μεγαλοπρεπή οικοδομήματα, τα τζαμιά και τα μουσεία του ταξιδεύουν με μοναδικό τρόπο τους επισκέπτες στο χρόνο, την ιστορία και τον πολιτισμό. Ανάμεσα στο πλήθος των αξιοθέατων της περιοχής ξεχωρίζουν η Αγία Σοφία, το Μπλε Τζαμί, ο Ιππόδρομος και η Βασιλική Κινστέρνα. Η Αγία Σοφία ξεκίνησε να λειτουργεί ως καθεδρικός ναός της πόλης το 537 μ.Χ., στη συνέχεια μετατράπηκε σε τζαμί το 1453, ενώ το 1934 κηρύχθηκε μουσείο και ως τέτοιο λειτουργεί μέχρι σήμερα, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του κόσμου.
Τον τίτλο του πιο φωτογραφημένου οικοδομήματος της Κωνσταντινούπολης κερδίζει επάξια το επιβλητικό Μπλε Τζαμί με τις τέλειες αναλογίες του, τον θόλο και τους μιναρέδες του που φαίνεται να αγγίζουν τον ουρανό. Η είσοδος των τουριστών στο εσωτερικό του γίνεται από διαφορετική πύλη (τη νότια) από αυτή των πιστών, ενώ οι γυναίκες θα πρέπει να φέρουν μαντίλα που να καλύπτει το κεφάλι και τους ώμους τους. Επιπλέον, ένα λιγότερο γνωστό αλλά εξίσου εντυπωσιακό αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί η Βασιλική Κινστέρνα. Πρόκειται ουσιαστικά για τη μεγαλύτερη δεξαμενή νερού που σώζεται στην πόλη και ο επισκέπτης περιηγείται ανάμεσα σε κίονες και θαυμάσια κιονόκρανα μέσα στο νερό.
Οι αντιθέσεις, όμως, της Πόλης δεν σταματούν εδώ. Οι καταπράσινοι κήποι και τα πάρκα που πλαισιώνουν το οθωμανικό ανάκτορο Topkapi από τη μία πλευρά, οι πολυπληθείς εμπορικοί δρόμοι γύρω από τις αποβάθρες στο Eminönü από την άλλη, όλα μαζί συνθέτουν ένα σκηνικό γεμάτο ζωντάνια και γοητεία. Το Πάρκο Gülhane που βρίσκεται ανάμεσά τους αποτελεί τόπο ξεκούρασης για τους τουρίστες του Topkapi και τους ντόπιους του Eminönü. Η επίσκεψη στο πολυτελές Topkapi, το ανάκτορο που από τον 15ο μέχρι τον 19ο αιώνα ήταν η έδρα του οθωμανικού σουλτανάτου, προσφέρει μια ξεχωριστή ματιά στα ήθη και την ιστορία μιας πάλαι ποτέ πανίσχυρης αυτοκρατορίας. Δυτικά του Topkapi και κατά μήκος του Κεράτιου Κόλπου βρίσκεται η περιοχή του Eminönü με την Αγορά των Μπαχαρικών (Αιγυπτιακή Αγορά) και το Γενί (Νέο) Τζαμί στο λιμάνι. Από εκεί θαυμάζει κανείς τη μοναδική θέα προς τη γέφυρα του Γαλατά με τους ψαράδες που ρίχνουν το καλάμι τους στα νερά του κόλπου και προς τον Πύργο του Γαλατά, ο οποίος προσφέρει μια μοναδική πανοραμική άποψη της πόλης όλες τις ώρες.
Λίγο νοτιότερα της Αγοράς των Μπαχαρικών βρίσκεται η ευρύτερη περιοχή των Παζαριών και η περίφημη Κλειστή Αγορά (Kapalıçarşı). Χτισμένο από το 1455 το Kapalıçarşı, στο κέντρο της Παλιάς Κωνσταντινούπολης, εκεί όπου χτυπά η καρδιά της πόλης, μαγνητίζει κάθε περαστικό. Σε αυτή τη δαιδαλώδη αγορά έχουν συγκεντρωθεί εδώ και χρόνια επιχειρηματίες και τεχνίτες από κάθε γωνιά της Τουρκίας, οι οποίοι πωλούν διάφορα προϊόντα (δερμάτινα, κοσμήματα, υφάσματα, ναργιλέδες, τσάντες και πολλά ακόμη) κάνοντας συνεχώς «παζάρια» στις τιμές με τους ενδιαφερόμενους.
Το τμήμα της ακτής του Βοσπόρου μεταξύ Beşiktaş (Μπεσίκτας) και Ortaköy (Ορτάκιοϊ) αποτελεί τη θέση των οθωμανικών ανακτόρων Dolmabahçe και Çırağan. Το Παλάτι Dolmabahçe, χτισμένο τον 19ο αιώνα, εντυπωσιάζει για την αρχιτεκτονική του και τη γεωμετρία των κήπων του. Τα Σαββατοκύριακα το Ortaköy σφύζει από ζωή και κίνηση, ενώ το Τζαμί του Ortaköy με τη σύγχρονη Γέφυρα του Βοσπόρου συνθέτουν ένα καταπληκτικό ενσταντανέ για τους λάτρεις της φωτογραφίας.
Μια κρουαζιέρα που δεν πρέπει κανείς επισκέπτης της Πόλης να χάσει είναι αυτή στο Βόσπορο. Η βαρκάδα στα νερά του Βοσπόρου με θέα την παραλιακή Κωνσταντινούπολη, τις εντυπωσιακές επαύλεις, τα κάστρα και τα παραθαλάσσια μαγαζιά της ασιατικής και της ευρωπαϊκής πλευράς, γοητεύει τους πάντες. Παράλληλα, η επίσκεψη στα αρχοντικά Πριγκιποννήσια (Adalar), την Πρίγκηπο, τη Χάλκη, την Πρώτη και την Αντιγόνη, ολοκληρώνει το υπέροχο σκηνικό που έχει στηθεί σε αυτή τη γωνιά της γης.
Εκτός των άλλων, η Κωνσταντινούπολη είναι ευρέως γνωστή για τη γαστρονομία της, η οποία σχετίζεται πολύ με την πολίτικη κουζίνα που γνωρίζουμε. Τα πιο φημισμένα είναι τα midye dolmasi, τα γεμιστά μύδια με ρύζι που πωλούνται από πλανόδιους σε πολλά σημεία της πόλης. Doner Kebap στα τούρκικα σημαίνει «σούβλα που γυρίζει» και πρόκειται ουσιαστικά για κρέας από μοσχάρι, αρνί και κοτόπουλο, το οποίο το βρίσκει κανείς σε διάφορες εκδοχές σε εστιατόρια και στο δρόμο. Yalanci Yaprak Dolmasi ή αλλιώς ντολμαδάκια γιαλαντζί, kadayif (το γνωστό κανταΐφι), rahat hulkum (τούρκικα λουκούμια) και dondurma (παγωτό με σαλέπι και μαστίχα σε χωνάκι) είναι μερικές μόνο από τις γεύσεις που δεν πρέπει να χάσει όποιος βρεθεί στην Πόλη.
Ο παλμός της Πόλης χτυπά και θα συνεχίζει να χτυπά σε κάθε σημείο της όσα χρόνια κι αν περάσουν. Ακόμη και σήμερα που, λόγω των ραγδαίων εξελίξεων και των συνεχόμενων τρομοκρατικών επιθέσεων, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει στη γοητευτική πόλη της Τουρκίας, η ίδια δεν θα σταματήσει ποτέ να εντυπωσιάζει και να προσφέρει εξαιρετικές εμπειρίες στους φιλοξενούμενους της.
Καλή εξερεύνηση στην πόλη των αισθήσεων και του μυστηρίου!
